Στις εργασίες της ἐν Βατικανῳ στις 16 Οκτωβρίυ 2014 συνεδρίας της ολομέλειας της Γ’ έκτακτης Γενικής Συνόδου των Ρωμαιοκαθολικών Επισκόπων παρέστῃ ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας. Η Σύνοδος έχει ως θέμα «Τις ποιμαντικές προκλήσεις γύρω από την οικογένεια στη συνάφεια του ευαγγελισμού».

Προς της ενάρξεως των εργασιών τον υψηλό εκπρόσωπο της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσσίας προσφώνησε ο Πάπας Φραγκίσκος, ο Υπουργός Εξωτερικών του Βατικανού Καρδινάλιος Πιέτρο Παρολίν κα.

Η συνεδρία της ολομέλειας προεδρεύοντος του Πάπα Ρώμης Φραγκίσκου, άρχισε με την ομιλία του Μητροπολίτη Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνα, ο οποίος εκ μέρους του Αγιωτάτου Πατριάρχου Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών Κυρίλλου χαιρέτισε τον Αρχηγό της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας και την συμμετέχουσα στις εργασίες της Συνόδου Ιεραρχία.

Στην ομιλία του ο Πρόεδρος του ΤΕΕΣ τόνισε ότι «το θέμα της οικογένειας είναι από τα πλέον φλέγοντα. Είναι δείκτης της ηθικής καταστάσεως της κοινωνίας, στην οποία ζούμε». Σύμφωνα με τον Μητροπολίτη Ιλαρίωνα, «στη σύγχρονη κοινωνία ολοένα και περισσότερα προβάλλονται ιδέες του ηθικού ρελατιβισμού οι οποίες επεκτείνονται επίσης και στο θεσμό της οικογένειας». Οι κυριώτερες προκλήσεις του θεσμού της παραδεδομένης οικογένειας είναι τα συχνά διαζύγια, οι εκτρώσεις, η νομιμοποίηση των ομόφυλων ενώσεων, η διάδοση των απαράδεκτων χριστιανικά τεχνολογιών όπως η «παρένθετη μητρότητα».

Ο Μητροπολίτης Ιλαρίωνας κάλεσε τους Ορθοδόξους και Ρωμαιοκαθολικούς να «ενώσουν τις προσπάθειές τους προκειμένου από κοινού να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις του εκκοσμικευμένου κόσμου επ΄αγαθῳ της οικογένειας…τόσο στα πλαίσια του διαλόγου με τη νομοθετική και την εκτελεστική εξουσία των επιμέρους χωρών, όσο και στους χώρους των διεθνών οργανισμών όπως ο ΟΗΕ και το Συμβούλιο της Ευρώπης».

Ο Πρόεδρος του ΤΕΕΣ επικεντρώθηκε το ενδιαφέρον του στην παράδοση του έγγαμου κλήρου της Ανατολικής χριστιανοσύνης και την πράξη της οικονομίας, η οποία ακολυθείται από την Ορθόδοξη Εκκλησία σε θέματα του εκκλησιαστικού διαζυγίου και διγαμίας. Αυτή η πείρα πολλών αιώνων, κατά τη γνώμη του εκπροσώπου της Ρωσικής Εκκλησίας, θα μπορούσε  να αποτελέσει πολύτιμη λύση στις ποιμαντικές προκλήσεις της οικογένειας.

Απτόμενος προς το τέλος της ομιλίας του του θέματος των Ελληνόρυθμων Εκκλησιών της Ανατολής, ο Πρόεδρος του ΤΕΕΣ διατύπωσε τον έντονο προβληματισμό του για την εμπλοκή της ἐν Ουκρανίᾳ Ελληνόρυθμης Καθολικής Εκκλησίας από κοινού με τους Ουκρανούς σχισματικούς στην εμφύλια σύρραξη στην Ουκρανία που στοίχισε ήδη τη ζωή σε χιλιάδες ανθρώπους και κάλεσε τους εκπροσώπους της Εκκλησίας αυτής να απέχουν από κάθε πολιτική δήλωση και από κάθε ορατής μορφής υποστήριξη του σχίσματος».