Η συνάντηση προκαθημένων και εκπροσώπων των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών πρέπει να διεξαχθεί κατόπιν πρωτοβουλίας του Πατριάρχη Ιεροσολύμων Θεοφίλου στο Αμμάν την επόμενη εβδομάδα. Ποιος, πότε και τι θα συζητήσει στην πρωτεύουσα της Ιορδανίας, καθώς και με ποιους στόχους μεταβαίνει εκεί η αντιπροσωπεία της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας με επικεφαλής τον Πατριάρχη Κύριλλο εξήγησε σε αποκλειστική συνέντευξη στο πρακτορείο RIA Novosti ο Πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας.  

– Σεβασμιώτατε, πότε ακριβώς θα διεξαχθεί η Πανορθόδοξη Διάσκεψη στο Αμμάν και πώς είναι σωστό να την ονομάζουμε;

– Σύμφωνα με την επιστολή,  την οποία παραλάβαμε από τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων Θεόφιλο, η κεντρική εκδήλωση θα διεξαχθεί στις 26 Φεβρουαρίου. Στις 25 Φεβρουαρίου αναμένεται η άφιξη των αντιπροσωπειών, ενώ στις 27 του μηνός η αναχώρηση. Σωστότερο είναι να μιλάμε για μια αδελφική συνάντηση Προκαθημένων και αντιπροσώπων κατά τόπους Εκκλησιών και όχι για μια Πανορθόδοξη Διάσκεψη.

– Ποιοι είναι οι στόχοι της συνάντησης αυτής, με ποιους σκοπούς και με ποιες ελπίδες θα μεταβεί εκεί ο Πατριάρχης Κύριλλος;

– Σκοπός της δεδομένης συνάντησης, ο οποίος προσδιορίστηκε από τον Πατριάρχη Θεόφιλο, είναι η συζήτηση του ζητήματος διαφυλάξεως της εκκλησιαστικής ενότητας. Δυστυχώς, αυτή τη στιγμή είναι γεγονός η ύπαρξη διαιρέσεων και σοβαρών διαφωνιών μεταξύ των κατά τόπους Εκκλησιών. Ελλοχεύει ο κίνδυνος βαθέος διχασμού εντός της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Υπέρβαση των διαιρέσεων αυτών είναι δυνατή μόνον μέσω τίμιου και αδελφικού διαλόγου και με κοινές προσπάθειες όλων των γενικής αναγνώρισης αυτοκέφαλων Εκκλησιών. Ελπίζουμε ότι η επικείμενη συνάντηση θα αποτελέσει σπουδαίο σταθμό προς αυτήν την κατεύθυνση.

– Ποιες Εκκλησίες ήδη συμφώνησαν να συμμετάσχουν στη συνάντηση, ποιες απάντησαν αρνητικά και γιατί;

– Η Ρωσική Εκκλησία ούτε ανέλαβε την πρωτοβουλία, ούτε τυγχάνει οργανωτής τής εν λόγω εκδηλώσεως, γι᾽ αυτό δεν διαθέτουμε ακριβή στοιχεία περί του αριθμού και της συνθέσεως των μετεχόντων.

Εξ όσων μπορούμε να κρίνουμε από τις υφιστάμενες πληροφορίες, στη συνάντηση αναμένεται η συμμετοχή ορισμένων αυτοκέφαλων Εκκλησιών. Την ίδια στιγμή δημοσίως εξέφρασαν την άρνησή τους να συμμετάσχουν στη συνάντση, εκτός του Πατριάρχη Βαρθολομαίου, οι Προκαθήμενοι των Εκκλησιών Ελλάδος, Κύπρου και Αλβανίας, οι οποίοι είναι της γνώμης ότι μόνον ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως μπορεί να συγκαλεί τέτοιες εκδηλώσεις.

– Μεταβαίνει στο Αμμάν ο Προκαθήμενος της κανονικής Ουκρανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας Μητροπολίτης Ονούφριος; 

– Η σύνθεση της αντιπροσωπείας μας θα ανακοινωθεί αργότερα.

– Τί γνωρίζετε περί της εμπλοκής ενίων πολιτικών, οι οποίοι απέτρεπαν τους Προκαθημένους από τη συμμετοχή στη διάσκεψη; Ποιος είναι ο ρόλος των ΗΠΑ στην ιστορία αυτή;

– Η πολιτική επέμβαση στη διαδικασία δημιουργίας της ούτως καλούμενης «Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ουκρανίας» ήταν ολοφάνερη εξαρχής. Έχουμε πλήρη επίγνωση ότι η επακολουθήσασα αναγνώριση των σχισματικών από τις Εκκλησίες Ελλάδος και Αλεξανδρείας έγινε με εμπλοκή εξωτερικών δυνάμεων.

Γνωρίζουμε ότι ορισμένοι Προκαθήμενοι δέχθηκαν πιέσεις και ως προς το ζήτημα της συναντήσεως στο Αμμάν. Σε κάθε περίπτωση δυσκολεύεται κανείς να ερμηνεύσει κάπως διαφορετικά την άρνηση του Αρχιεπισκόπου Αθηνών να συμμετάσχει στην εν λόγω εκδήλωση, για την οποία έκανε δηλώσεις προς τους δημοσιογράφους αμέσως μετά τη συνάντησή του με τον πρέσβη των Ηνωμένων Πολιτειών. Θα υπενθυμίσω ότι ανακοίνωσε και την αναγνώριση της «Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ουκρανίας» μετά από πολλαπλές συναντήσεις με τον ίδιο διπλωμάτη.

– Μήπως προγραμματίζονται στο Αμμάν συλλείτουργα και συναντήσεις με κρατικούς αξιωματούχους;

– Όπως προκύπτει από τις προσκλητήριες επιστολές του Μακαριωτάτου Πατριάρχη Ιεροσολύμων Θεοφίλου, δεν προγραμματίζονται συλλείτουργα στο Αμμάν.

Προβλέπεται ότι οι μετέχοντες θα συναντηθούν με τον βασιλιά της Ιορδανίας Αμπντάλλα Β´ Ίμπν Χουσεΐν.

– Είναι δυνατές άραγε και άλλες παρόμοιες συναντήσεις, πόσο τακτικά και πού;

– Ελπίζουμε ότι η συνάντηση στο Αμμάν θα αποτελέσει απαρχή και για άλλες παρόμοιες συναντήσεις, τις οποίες έχει ανάγκη σήμερα η ορθόδοξη οικογένειά μας.