Με τον Αρχιεπίσκοπο Καντερβουρίας και επικεφαλής της Αγγλικανικής Κοινότητος Justin Welby πραγματοποίησε συνάντηση στις 21 Νοεμβρίου 2017 ο Αγιώτατος Πατριάρχης Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών κ.κ. Κύριλλος στην Πατριαρχική και Συνοδική κατοικία της Ιεράς Μονής Αγίου Δανιήλ Μόσχας.

Τη συνοδεία του Αρχιεπισκόπου Καντερβουρίας συναποτελούσαν ο Επίσκοπος Ebbsfleet Jonathan Goodall, ο Επίσκοπος Gibraltar στην Ευρώπη Robert Innes, σύμβουλος επί οικουμενικών σχέσεων του Αρχιεπισκόπου Καντερβουρίας Ιερέας William Adam κα.

Από την πλευρά της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας στη συνάντηση παρέστησαν ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας, Πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικων Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας, ο Αρχιεπίσκοπος Σούροζ Ελισαίος, ο Αρχιμανδρίτης Φιλάρετος Μπουλέκοφ, Αναπληρωτής Πρόεδρος του ΤΕΕΣ, ο Ιερομόναχος Στέφανος Ηγκούμνοφ, Γραμματέας του ΤΕΕΣ επί διαχριστιανικών σχέσεων.

Ο Προκαθήμενος της Ρωσικής Εκκλησίας τόνισε ότι είναι χαρά του να συνεχίσει την περιεκτική συνομιλία, την οποία άρχισε με τον Αρχιεπίσκοπο Καντερβουρίας Justin Welby το 2016 στο Λονδίνο, κατά την επίσκεψή του στη Μεγάλη Βρετανία.

Αφού ανέφερε ότι οι επαφές μεταξύ της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας και της Αγγλικανικής κοινότητος ανάγονται στο 16ο αιώνα, ο Αγιώτατος κ. Κύριλλος σημείωσε: «Ακόμη εκείνους τους μακρούς αιώνες, πολύ πριν οι χριστιανοί να προβούν σε δυναμικό διάλογο, οι Ρώσοι και οι Άγγλοι, που ανήκαν σε διάφορες ομολογίες, είχαν τη δυνατότητα να συναντιούνται και να καταλαβαίνονται».

Κατά τη διάρκεια της συνομιλίας του ο Αγιώτατος κ. Κύριλλος υπενθύμισε ότι την τελευταία εικοσιετία με επιτυχία λειτουργεί η Συντονιστική Επιτροπή Συνεργασίας μεταξύ της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας και της Εκκλησίας της Αγγλίας. «Επίσης θα ήθελα με ικανοποίηση να επισημάνω ότι με συμμετοχή της Ρωσικής Πρεσβείας στη Μεγάλη Βρετανία και της Πρεσβείας της Μεγάλης Βρετανίας στη Μόσχα διεξάγονται κάθε λογής εκδηλώσεις, συμπεριλαμβανομένων και των συμποσίων, των συνδεδεμένων προς το μέλλον του χριστιανισμού στην Ευρώπη. Φρονώ ότι την ανήσυχη εποχή μας είναι ιδιαίτερα ωφέλιμες αυτές οι εκδηλώσεις», πρόσθεσε ο Αγιώτατος κ. Κύριλλος.

Από τους τομείς της συνεργασίας οι οποίοι προοδεύουν είναι η ανταλλαγή των φοιτητών. «Ορισμένοι εκ των φοιτητών μας συνεχίζουν τη μόρφωσή τους στη Μεγάλη Βρετανία, ενώ στη Ρωσία στην έδρα του Θεολογικού Ινστιτούτου Μεταπτυχιακών Σπουδών «Οι Άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος» λειτουργεί το Θερινό Ινστιτούτο για τα στελέχη της Εκκλησίας της Αγγλίας. Το πρόγραμμα αυτό προσφέρει στους κληρικούς της Εκκλησίας της Αγγίας τη δυνατότητα να έλθουν σε στενή επαφή με την Ορθόδοξη Εκκλησία της Ρωσίας, τη λατρευτική μας ζωή και το κοινωνικό μας έργο».

Σε συνέχεια της επικοινωνίας ο Αγιώτατος Πατριάρχης Κύριλλος μίλησε για τα κρισιακά φαινόμενα στη σύγχρονη κοινωνία.

Εκείνο το οποίο παρατηρείται σήμερα στο κόσμο και μάλιστα στις δυτικές χώρες, είναι πιο φοβερό απ’ο,τι γινόταν με τη θρησκεία στη Σοβιετική Ένωση, πιστεύει ο Προκαθήμενος της Ρωσικής Εκκλησίας. «Ο Θεός εκδιώχνεται από την ανθρώπινη ζωή και ο ηθικός θείος νόμος περιφρονείται. Το πλέον καταστροφικό είναι ότι η περιφρόνηση του θείου ηθικού νόμου λαβάνει μορφή του κρατικού νόμου. Είναι πολύ επικίνδυνη αυτή η τάση. Εάν οι άνθρωποι με τη δύναμη του νόμου θα προσπαθήσουν να αμαρτάνουν ή να ταυτισθούν με την αμαρτία, θα εισέλθουμε σε μια εσχατολογική πραγματικότητα», τόνισε ο Αγιώτατος Πατριάρχης Κύριλλος.

Ο Προκαθήμενος της Ρωσικής Εκκλησίας αναρωτήθηκε, εάν οι χριστιανικές κοινότητες σήμερα είναι σε θέση να ανακόψουν αυτή την πορεία, εάν είναι ικανές για προφητικό υπούργημα; «Από κοινού θα πρέπει να συσκεφθούμε αυτά τα θέματα. Διότι στη σημερινή καθόλου εύκολη εποχή, κυρίως για τους χριστιανούς της Δύσεως, εμείς, ως Ρωσική Εκκλησία, δεν είναι έτοιμοι να διακόψουμε τις ιστορικές μας επαφές με τους δυτικούς χριστιανούς. Η επιδίωξή μας είναι σε μια διαφανή, έντιμο συζήτηση να διασαφηνίσουμε τις θέσεις μας και όσο είναι δυνατό να πετυχαίνομε την κοινή προσέγγιση, συμπεριλαμβανομένων και των σημερινών εξελίξεων στον κόσμο».

Αφού εξέφρασε τη βαθιά του ανησυχία για την κατάσταση των χριστιανών στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, ο Αγιώτατος Πατριάρχης Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών κ.κ. Κύριλλος υπενθύμισε ότι η Ρωσική Εκκλησία ήταν από τις πρώτες οι οποίοι μίλησαν δημοσίως για τις διώξεις σε βάρος των χριστιανών στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και ιδίως σε σχέση με την κατάληψη των εδάφων της Συρίας από τρομοκρατικές ομάδες.

Το 2016 το θέμα της καταστάσεως των χριστιανών στη Μέση Ανατολή βρέθηκε στο επίκεντρο της συνομιλίας μεταξύ του Πατριάρχη Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών Κυρίλλου και του Πάπα Ρώμης Φραγκίσκου στην Αβάνα.

Και όμως δεν έκλεισε το θέμα της χριστιανικής παρουσίας στη Μέση Ανατολή, διότι ο αριθμός των χριστιανών έχει συρρικνωθεί σε διάφορες χώρες της περιοχής.

Ο Αγιώτατος Πατριάρχης Κύριλλος μοιράσθηκε με το συνομιλητή του τον πόνο εξαιτίας της θρησκευτικής ζωής της Ουκρανίας. «Δυστυχώς υπάρχουν δυνάμεις, οι οποίες προσπαθούν τη βαθιά πολιτική σύγκρουση να τη μεταφέρουν επίσης και στο θρησκευτικό τομέα. Μαρτυρώ με πλήρη ευθύνη μου για ωμότατες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων  και ελευθερείας του θρησκεύειν στη σημερινή Ουκρανία: με καταλήψεις Ιερών Ναών της κανονικής Ορθοδόξου Εκκλησίας, σε βάρος της οποίας γίνεται εντελώς ξέφρενη προπαγάνδα. Σχηματίζεται η εντύπωση ότι οι Ουκρανικές αρχές επιθυμούν να διχάσουν τον λαού τους ακόμη και με βάση τη θρησκεία».

Ο Αγιώτατος Πατριάρχης Κύριλλος ευχαρίστησε τον Πάπα Φραγκίσκο, τον Γενικό Γραμματέα του Π.Σ.Ε. Ολάφ Τβεΐτ, τους Αδελφούς Προκαθημένους και λοιπούς, οι οποίοι ανταποκρίθηκαν στο αίτημά του ταχθούν κατά της υιθετήσεως από την Ουκρανική Βουλή των νομοσχεδίων σε βάρος της κανονικής Εκκλησίας της Ουκρανίας.

Από την πλευρά του ο Αρχιεπίσκοπος Καντερβουρίας Justin Welby εξέφρασε την τιμή και τη χαρά του από την πρώτη του επίσκεψη στη Ρωσία και ευχαρίστησε τον Πατριάρχη Κύριλλο για τη φιλόξνη υποδοχή. Αναφέρθκε στην επίσκεψη του κ. Κυρίλλου στο Λονδίνο το 2016.

«Εγείρατε τόσο συγκεκριμένα θέματα, όσο και ζητήματα καθολικής σημασίας και πολύ σωστά τονίσατε τη σχέση πολλών εξ αυτών προς την ανθρωπολίγα και τη φύση της ανθρωπίνης υπάρξεως», σημείωσε ο Αρχιπίσκοπος Justin Welby.

Ο επικεφαλής της Αγγλικανικής κοινότητας υποστήριξε τη θέση του Αγιωτάτου Πατριάρχη Κυρίλλου, ότι δηλαδή η κυριαρχία της αθεΐας και εκκοσμικεύσεως εμποδίζει την ελευθερία των θρησκευτικών και ιδιαίτερα χριστιανικών απόψεων.

Στο τέλος της συναντήσεως του Αγιωτάτου Πατριάρχη Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών Κυρίλλου και του Αρχιεπισκόπου Καντερβουρίας Justin Welby υπεγράφη κοινή διακήρυξη ως προς την υποστήριξη των χριστιανών στη Μέση Ανατολή.

Ακολούθησε η ανταλλαγή ενθυμίων.