Στους εορτασμούς της μνήμης του Αγίου Στεφάνου Βασιλέως της Ουγγαρίας συμμετείχε στις 20 Αυγούστου 2012 με την ευλογία του Αγιωτάτου Πατριάρχου Μόσχας και Πασών των Ρωσιών Κυρίλλου ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας, Πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας.

Ανήμερα της εορτής ο Μητροπολίτης Ιλαρίωνας προεξήρχε της Θείας Λειτουργίας στον Ιερό Καθεδρικό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου Βουδαπέστης του Πατριαρχείου Μόσχας συλλειτουργούντων του Αρχιεπισκόπου Ούζγκοροντ και Μουκάτσεβ Θεοδώρου, κληρικών της επαρχίας Ουγγαρίας του Πατριαρχείου Μόσχας, κληρικών των ομόρων επαρχιών της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας καθώς και κληρικών της Ορθοδόξου Εκκλησίας Τσεχίας και Σλοβακίας. Στο Ιερό παρέστη προσευχόμενος ο Επίσκπος Ντουλ Σωφρόνιος του Πατριαρχείου Ρουμανίας.

Ληξάσης της Θείας Λειτουργίας ο Πρόεδρος του ΤΕΕΣ μετέφερε την ευλογία του Πατριάρχου Μόσχας και Πασών των Ρωσιών Κυρίλλου στους παρόντες: «Ο Αγιώτατος Πατριάρχς, ο οποίος μόλις χθές ολοκλήρωσε το προσκύνημά του στην ΠΟλωνία, όπου προσευχήθηκε στο Άγιο Όρος Γκραμπάρκα, ενώ από σήμερα ευρίσκεται στο Αρχιπέλαγο Σολοβκί. Σας θυμάται, σας αγαπάει και προσεύχεται για σας».

Αφού εξέφρασε τη χαρά του για την περαιτέρω ανάπτυξη και ενίσχυση της Ορθοδοξίας στο έδαφος της Ουγγαρίας ο Πρόεδρος του ΤΕΕΣ μεταξύ άλλων επεσήμανε:

«Έχουμε προσέλθει σήμερα για την ακολουθία προς τιμήν ενώ μεγάλου Αγίου της Ουγγαρίας Βασιλέως Στεφάνου, τον οποίον η Εκκλησία ανακήρυξε άγιο για την ισχυρή του πίστη και για το ότι χάραξε την πορεία, που ακολούθησε η Ουγγαρία στο διάβα των αιώνων και, ελπίζω, θα ακολουθήσει και στο περαιτέρω. Ο Άγιος Στέφανος άφησε παρακαταθήκη στη χώρα και το λαό να ακολουθούν την πορεία του χριστιανισμού και να τηρούν τις εντολές του Σωτήρος. Αυτές οι εντολές δεν έπαυσαν να διατηρούν τη μεγάλη τους σημασία έως σήμερα, όταν όλος ο κόσμος γύρο μας είναι φτιαγμένος ώστε οι άνθρωποι να άσχολούνται μόνο με τα επίγεια.

Ολόκληρος ο σύγχρονος πολιτισμός και κόσμος είναι φτιαγμένοι ώστε οι άνθρωποι να λησμονήσουν τον Θεό και την ύπαρξη των απόλυτων ηθικών αξιών, ενώ κάθε μορφή ηθικής να τους φαίνεται σχετική. Όμως εμείς ως πιστοί ξέρουμε ότι το καλό και το κακό δεν είναι κάποιες αφηρημένες έννοιες. Ξέρουμε ότι το καλό έχει τον απόλυτο χαρακτήρα, διότι έχει αφετηρία του στην Πηγή κάθε καλού τον Ίδιο τον Θεό. Ξέρουμε ότι το κακό δε μετατρέπεται στο καλό με τν προπαγάνδα, τη διαφήμιση και την παρουσίασή του ως καλού. Η βασική δυσκολία την οποία αντιμετωπίζει ο χριστιανός τη σημερινή εποχή είναι να θυμάται τον απόλυτο χαρακτήρα του καλού και να μην παρασύρεται από τις ψευδείς αξίες, τις οποίες διαφημίζει ο σύγχρονος πολιτισμός και η σύγχρονη κοινωνία.

Ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός δημιούργησε την Εκκλησία Του για να μένει μέσα στον κόσμο αλλά να μην είναι εκ του κόσμου τούτου…Για να έχουμε πάντοτε μια ζωντανή και δυναμική σχέση με τον Θεό, ερχόμαστε στην Εκκλησία, συμμετέχουμε στις ακολουθίες και μετέχουμε των Αγίων του Χριστού Μυστηρίων.

Η Εκκλησία με τα Άγια Μυστήριά της και κυρίως το ιερό Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας μας ενώνει με τον Θεό και καθιστά προσηλωμένους στην αιωνιότητα…

Να αγαπάμε το Ναό, διότι είναι νησίδα της αιωνιότητας μέσα στη θάλασσα αυτού του πρόσκαιρου κόσμου. Να κάνουμε προσπάθειεα με κάθε ευκαιρία να μεταλαμβάνουμε των Αχράντων του Χριστού Μυστηρίων για να πίνουμε από την πηγή του ύδατος αλλομένου εις ζωήν αιώνιον (πρβλ. Ιω. 4. 14). Να παρακαλέσουμε τον Κύριο, την Πανάχραντη Μητέρα του, τον Άγιο Βασιλέα Στέφανο και όλους τους αγίους να μας βοηθούν να δεχόμαστε στα σοβαρά τη χριστιανική μας κλήση και να πορευόμαστε την οδό, η οποία μας οδηγεί στην Βασιλεία των Ουρανών».

Σε ανάμνηση της κοινής προσευχής ο Μητροπολίτης Ιλαρίωνας προσέφερε στον Ιερό Καθεδρικό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου μια εικόνα του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου με ειδική αφιέρωση.

Εκ μέρους του ιερού κλήρου και ενοριτών τον Ιεράρχη προσφώνησε ο πρωθιερέας Στέφανος Μαντγιάρ, κληρικός του Ιερού Καθεδρικού Ναού Κοιμήσεως της Θεοτόκου, ο οποίος τον ευχαρίστησε για την τέλεση Λειτουργίας και μετ΄ευγνωμοσύνης αναφέρθηκε στο διάστημα κατά το οποίο ο τότε Επίσκοπος Ιλαρίωνας υπηρετούσε στην Ουγγαρία.

Αυθημερόν το απόγευμα με την πρόσκληση του Ρωμαιοκαθολικού Αρχιεπισκόπου Εστερκγόμ και Βουδαπέστης Καρδιναλίου Πέτερ Αιρντιό ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας μαζί με τους εκπροσώπους άλλων κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών παρακολούθησαν την Καθολική Λειτουργία στην πλατεία μπροστά στο Ρωμαιοκαθολικό Καθεδρικό Ναό Βουδαπέστης. Ανάμεσα στους προσκεκλημένους Ιεράρχες παρέστησαν ο Μακαριώτατος Πατριάρχης Ιεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος, ο Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντίνης Αρίσταρχος, ο Μητροπολίτης Βιέννης Αρσένιος του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Η Λειτουργία τελέσθηκε μπροστά στη λάρνακα με τη δεξιά του Αγίου Στεφάνου, ο οποίος τιμάται τόσο από Ρωμαιοκαθολικούς, όσο και από τους Οροδόξους.

Μετά το πέρας της ακολουθίας ο Μητροπολίτης Ιλαρίωνας είχε μιλίσει συντόμως με τον Μακαριώτατο Πατριάρχη Ιεροσολύμων Θεόφιλο.

Εν συνεχεία στην κρύπτη του Ναού πραγματοποιήθηκε επίσημη δεξίωση κατά την οποία τους παρόντες προσφώνησε ο Καρδινάλιος Πέτερ Αιρντιό. Ο Ρωμαιοκαθολικός Ιεράρχης χαιρέτισε ιδιαιτέρως τον Μητροπολίτη Ιλαρίωνα, επισημαίνοντας ότι αυτός ήρθε στη Βουδαπέστη αμέσως μετά την επίσκεψη του Πατριάρχου Μόσχας και Πασών των Ρωσιών Κυρίλλου στην Πολωνία. Σύμφωνα με τον Καρδινάλιο το Κοινό Μήνυμα υπογραφέν από τον Πατριάρχη Κύριλλο και το Μητροπολίτ Ιούζεφ Μιχάλικ αποτελεί γεγονός τεράστιας σημσίας για τη συμφιλίωση των χριστιανών της Ανατολής και της Δύσεως.

Τέλος, κατά τη διάρκεια του δείπνου ο Μητροπολίτης Ιλαρίωνας επίσης μίλησε με τον Επικεφαλής του Βασιλικού Οίκου των Αψβούργων δούκα Μιχαήλ.