Μητροπολίτης Ιλαρίωνας: Δεν μπορούμε να αδιαφορούμε μπροστά σε τόσο θλιβερά γεγονότα
Ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας σχολίασε στο πρακτορείο RIA–Novosti την απόφαση, που υιοθέτησαν οι τουρκικές Αρχές στις 20 Αυγούστου 2020, για την επαναφορά του καθεστώτος μουσουλμανικού τεμένους σε ακόμη έναν άλλοτε ορθόδοξο ναό, την εκκλησία του Σωτήρος εν τη Χώρα (Καριγιέ Τζαμί):
«Σήμερα τα ΜΜΕ μετέδωσαν την είδηση σχετικά με τη μετατροπή σε μουσουλμανικό τέμενος ενός ακόμη ορθοδόξου ναού στην Τουρκία, της εκκλησίας του Σωτήρος εν τη Χώρα, ο οποίος από το 1945 λειτουργούσε ως μουσείο.
Όπως και ο ναός της Αγίας Σοφίας, η εκκλησία του Σωτήρος Χριστού εν τη Χώρα, μέρος της ομώνυμης Μονής, απολαμβάνει του καθεστώτος μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO. Η εν λόγω εκκλησία διατήρησε την αρχική της όψη περισσότερο από όλους τους βυζαντινούς ναούς στην Κωνσταντινούπολη. Τα μεγαλειώδη ψηφιδωτά και οι τοιχογραφίες της αποτελούν εξαίρετα δείγματα της βυζαντινής τέχνης της εποχής της Παλαιολόγειας Αναγεννήσεως. Είναι προφανές, ότι και αυτά επίσης θα είναι αόρατα για τους επισκέπτες, όπως συνέβη με τα ψηφιδωτά της Αγίας Σοφίας, παρά τις διαβεβαιώσεις των τουρκικών Αρχών ότι θα είναι προσιτά για το κοινό οποιαδήποτε ώρα, εκτός των ωρών της μουσουλμανικής προσευχής.
Είναι θλιβερό να παρατηρούμε την επιδεικτική περιφρόνηση της σημερινής ηγεσίας της Τουρκίας προς τα θρησκευτικά συναισθήματα των χριστιανών όλου του κόσμου, η οποία είναι δύσκολο να δικαιολογηθεί με κάποια λογικά επιχειρήματα. Είναι αμφίβολο ότι το τουρκικό κράτος θα αποκομίσει κάποιο όφελος από την καταπάτηση της ανεκτίμητης βυζαντινής πολιτιστικής κληρονομιάς. Ενώ ασφαλώς αυτές οι κινήσεις δεν θα συντελέσουν στην υποστήριξη του διεθνούς κύρους της Τουρκίας και στην εμπέδωση της διαθρησκειακής ομόνοιας σε αυτή τη χώρα και παγκοσμίως.
Ο ρωσικός πολιτισμός και η ιστορία μας συνδέονται ως κληρονόμοι με το ένδοξο παρελθόν της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, γι᾽ αυτό και δεν μπορούμε να μένουμε αδιάφοροι μπροστά σε τόσο θλιβερά γεγονότα».