Στο Άγιον Όρος με ευλογία του Αγιωτάτου Πατριάρχη Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών κ.κ. Κυρίλλου αφίχθη στις 11 Δεκεμβρίου 2017 ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας, Πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας.

Ἄμα τῇ αφίξει στο Αγιώνυμο Όρος  ο Ιεράρχης κατευθύνθηκε στην Ιερά Μονή Ξενοφώντος, όπου στην είσοδο της Μονής έτυχε θερμής υποδοχής από τον Καθηγούμενο αυτής Αρχιμανδρίτη Αλέξιο και την αδελφότητα. Στο Καθολικό Αγίου Γεωργίου ετελέσθη σύντομη δοξολογία, μετά το πέρας της οποίας ο πατήρ Αλέξιος προσφώνησε από καρδίας τον Σεβασμιώτατο κ. Ιλαρίωνα, υπενθυμίζοντας ότι δεν είναι η πρώτη του επίσκεψη εδώ.

Αντιφωνώντας ο κ. Ιλαρίωνας τόνισε: «Αγαπητέ πάτερ Καθηγούμενε, αγαπητοί πατέρες και αδελφοί,

Είναι με μεγάλη χαρά που πέρασα το κατώφλι της Ιεράς Μονής ταύτης. Πολύ χαίρομαι, σεβαστέ πατέρα Καθηγούμενε να ξαναβλέπω τόσο εσάς, όσο και την τιμία Σας αδελφότητα. Εξαίρουμε τις αγαστές σχέσεις, οι οποίες διαμορφώθηκαν μεταξύ της Ιεράς Μονής Ξενοφώντος και της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας καθώς και τις αδελφικές σχέσεις μεταξύ της Ιεράς Μονής ταύτης και εκείνης του Αγίου Παντελήμονος, δηλαδή μεταξύ δύο Μονών, αφιερωμένων στους δύο Μεγαλομάρτυρες με όχι μόνο γεωγραφική, αλλά και πρωτίστως πνευματική σχέση.

Θέλω να Σᾶς ευχηθώ από καρδίας για την πεντηκονταετία της ιερωσύνης Σας, την οποία συμπληρώσατε πρόσφατα και να ευχαριστήσω για τους κόπους διαποιμάνσεως της αγίας αδελφότητας αυτής.

Επίσης θέλω να τονίσω την αμετάκλητη θέση Σας για την προστασία της κανονικής Ορθοδοξίας στην Ουκρανία. Η κατάσταση της κανονικής Εκκλησίας εκεί μας πονεῖ ιδιαίτερα, διότι βάλλεται σήμερα από σχισματικούς, από ουνίτες και από τις αρχές της Ουκρανίας. Γι΄αυτό ζητούμε τις αγίες Σας ευχές και της ιεράς αδελφότητας της Μονής για την Ορθόδοξη Εκκλησία της Ρωσίας και το αναπόσπαστο μέρος αυτής τη δεινοπαθούσα σήμερα Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας.

Θέλω να Σᾶς ευχηθώ όπως και στους αδελφούς της Μονής να Σας κρατύνει ο Θεός στους μοναχικούς αγώνες. Η Παναγία ας Σᾶς σκεπάζει από πάσης κακίας με το τίμιο μαφόριο Της, και στους πνευματικούς Σας αγώνες να Σᾶς συνοδεύουν οι προσευχές του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου».

Αμέσως μετά οι προσκυνητές ξεναγήθηκαν στην έκθεση της Μονής με έργα σύγχρονης εκκλησιαστικής τέχνης παραγωγής των αδελφών της Μονής και κατέληξαν στο νέο Συνοδικό, όπου είχαν αδελφική επικοινωνία με τον Καθηγούμενο της Μονής Ξενοφώντος.

Στο τέλος της φιλοξενίας της στη Μονή η ανιπροσωπεία ξεναγήθηκε στα εργαστήρια αγιογραφίας.

Ακολούθως ο Πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας κατευθύνθηκε στην Ιερά Σκήτη του Αγίου Ανδρέα και αφού προσκύνησε τα αυτόθι ιερά κειμήλια μετέβη στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου.

Στη Μονή οι πρσκυνητές παρακολούθησαν Εσπερινό, μετά το πέρας του οποίου παρακάθησαν σε δείπνο στην τράπεζα. Μετά τη λήξη του δείπνου ο Καθηγούμενος της Μονής Γέρων Εφραίμ καλωσόρισε θερμώς τον Σεβασμιώτατο κ. Ιλαρίωνα και πληροφόρησε τους παρόντες για τους προσφάτως γενομένους εορτασμούς της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας εξ αφορμής της επετείου εκατό ετών από την επανασύσταση του Πατριαρχείου Μόσχας. Στις πανηγυρικές εκδηλώσεις με αφορμή την ὡς άνω επέτειο μετείχαν οι Προκαθήμενοι των περισσότερων κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών. Ο Γέροντας Εφραίμ επίσης τόνισε το γενναίο φρόνημα της Ρωσικής Εκκλησίας κατά την άρση του δυσβάστακτου σταυρού των διωγμών εἰς βάρος της από τους αθέους στη Ρωσία. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά: «Μεγάλες ελπίδες εναποθέτουμε στη Ρωσική Εκκλησία».

Επίσης ο Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Βατοπαιδείου εξέφρασε τη θερμή του υποστήριξη προς το «αναπόσπαστο μέρος του Πατριαρχείου Μόσχας – την κανονική Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας υπό τν Μακαριώτατο Μητροπολίτη Κιέβου κια πάσης Ουκρανίας Ονούφριο», και διαβεβαίωσε ότι τόσο αυτός, όσο και οι αδελφοί της Μονής προσεύχονται υπέρ της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας.

Επιπλέον, ο Αρχιμανδρίτης Γέρων Εφραίμ υπογράμμισε ότι ποτέ δεν θα λησμονήσει και πάντα θα ευχαριστήσει τη Ρωσική Εκκλησία, η οποία τον στήριξε ἐν τῳ προσώπῳ του Αγιωτάτου Πατριάρχη Κυρίλλου κατά τη δοκιμασία, στην οποία υποβλήθκε με τη φυλάκιση.

Αντιφωνώνας ο Μητροπολίτης Ιλαρίωνας ενημέρωσε για τη γενομένη πρόσφατα Ιερά Σύνοδο Ιεραρχίας, την πλέον πολυπληθέστερη σ’όλη την ιστορία της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας, με συμμετοχή των περίπου 400 Ιεραρχών από  τη Ρωσία, την Ουκρανία, τη Λευκορωσία, τη Μολδαβία, το Καζακστάν και λοιπές δημοκρατίες της Κεντρικής Ασίας, από τα Βαλτικά Κράτη και τη Διασπορά:

«Επί ημερών τινων συζητήσαμε τα τρέχοντα ζητήματα της καθ΄ἡμᾶς Εκκλησίας, υιοθετήσαμε σπουδαία κείμενα, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων για το μοναχισμό και το γάμο. Αυτή η Σύνοδος επαναβεβαίωσε την ενότητα της πολυεθνικής μας Εκκλησίας. Παρ’όλα τα κωλύματα σχεδόν όλοι οι Ουκρανοί Ιεράρχες προσήλθαν στη Μόσχα.

Ενώ στην καταληκτήρια συνεδρίαση της Ιεράς Συνόδου Ιεραρχίας μίλησαν οι Προκαθήμενοι και αντιπρόσωποι των δεκατριών κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών. Στη Μόσχα αφίχθησαν οι Πατριάρχες Αλεξανδρείας Αντιοχείας, Ιεροσολύμων, Ρουμανίας, Σερβίας, οι Αρχιεπίσκοποι Κύπρου, Αλβανίας, οι Μητροπολίτες Βαρσοβίας και πάσης Πολωνίας, Τσεχίας και Σλοβακίας και πάσης Αμερικής και Καναδά. Οι Εκκλησίες Γεωργίας και Βουλγαρίας απέστειλαν τις αντιπροσωπείες αυτών. Συλλειτουργήσαμε κατά την εορτή των Εισοδίων της Θεοτόκου, στις 4 Δεκεμβρίου, όταν συμπληρώθηκαν 100 χρόνια από την ενθρόνιση του Αγίου Πατριάρχη Τύχωνα.

Στη Σύνοδο ανεγνώσθη Γράμμα του Μητροπολίτη πρώην Κιέβου Φιλαρέτου, ο οποίος προ εικοσιπέντε ετών προσχώρησε σε σχίσμα, ενώ προ εικοσαετίας τέθηκε επικεφαλής αυτού. Λοιπόν, στο Γράμμα του, το οποίο δεν ήταν γραμμένο πάνω σε μία φόρμα, αλλά σε χαρτί χωρίς τους τίτλους του, όπου ζητούσε συγνώμη από την Ιεραρχία της Ρωσικής Ορθοδόξου Εκκλησίας, ανταποκρινόμενοι στην αίτηση αυτή αποφασίσαμε συγκρότηση μιας Επιτροπής Διαλόγου με τους Ουκρανούς σχισματικούς. Η αλήθεια είναι, ότι την επομένη ο Φιλάρετος παραχώρησε μια συνέντευξη τύπου, όπου εκ των πραγμάτων ανακάλεσε όσα είχε γράψει στο Γράμμα του. Ἐν τούτοις, η Επιτροπή μας υφίσταται. Ο ομιλών είναι ο Πρόεδρός της, ενώ στη σύνθεσή της είναι επίσης τρεις Επίσκοποι από την Ουκρανία και μερικοί κληρικοί. Δε γνωρίζω, εάν θα καταλήξουμε σε κάτι στα πλαίσια αυτών των συνομιλιών, ή θα τις ξεκινήσουμε καθόλου. Προφανώς, κάποια κίνηση ψυχής ήταν του αρχηγού του σχίσματος, ο οποίος είναι άνθρωπος 88 ετών.  Ανταποκριθήκαμε στην κίνηση ψυχής».

Ο Σεβασμιώτατος κ. Ιλαρίωνας με ευγνωμοσύνη αναφέρθηκε στη σταθερή υποστήριξη, την οποία παρέχουν ο Καθηγούμενος και οι αδελφοί της Μονής Βατοπαιδίου στην κανονική Εκκλησία στην Ουκρανία.

Ακόμη, αποτεινόμενος στον Γέροντα Εφραίμ, ο Ιεράρχης εξέφρασε τα συλλυπητήριά του για την προς Κύριο εκδημία της μητρός του Γέροντος.

Περαίνων, ο Ιεράρχης ευχήθηκε ο Θεός να ενδυναμώνει τον Άγιον Καθηγούμενο, να χαρίσει μακρά ζωή και να τον στηρίξει στη διακονία του. «Σε όλη την αδελφότητα της Ιεράς Μονής ταύτης εύχομαι ο Θεός να σας κρατύνει στους μοναχικούς αγώνες σας, ενώ η Παναγία Θεοτόκος να σκεπάζει από πάσης κακίας με το τίμιο μαφόριό Της».

Ἐν συνεχείᾳ οι προσκυνητές παρακολούθησαν το Μικρό Απόδειπνο και αμέσως μετά ο Πρόεδρος του ΤΕΕΣ είχε αδελφική συνάντηση με τον Γέροντα Εφραίμ.

Τον Μητροπολίτη Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνα συνοδεύουν ο Ιερέας Δημήτριος Ageev, κληρικός του Ιερού Ναού της Παναγίας Πάντων των Θλιβομένων η Χαρά, στελέχη του ΤΕΕΣ: ο Ιερέας Ανατόλις Τσουριακόφ και ο Α. Αιρσόφ και ομάδα λαϊκών.