Τα εγκαίνια του ανδριάντος του παθοφόρου τελευταίου τσάρου της Ρωσίας Νικολάου Β’ τέλεσαν στις 16 Νοεμβρίου 2014 στο Βελιγράδι ο Αγιώτατος Πατριάρχης Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών Κύριλλος και ο Αγιώτατος Πατριάρχης Σερβίας Ειρηναίος.

Στην επίσημη τελετή εγκανίων  του ανδριάντος επίσης παρέστησαν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Σερβίας κ. Τομισλάβ Νικόλιτς, ο Α’ Αναπληρωτής Πρόεδρος της Άνω Βουλής της Ρωσίας κ. Α. Τόρσιν, ο Πρόεδρος της Ρωσικής Εταιρείας Στρατιωτικής Ιστορίας και Υπουργός Πολιτισμού κ. Β. Μεντίνσκι, μέλη της Κυβερνήσεως της Σερβίας, συνοδεία του Προκαθημένου της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας, πολυπληθείς κάτοικοι του Βελιγραδίου.

Μετά την ανάγνωση ευχής και ραντισμού με το αγίασμα του ανδριάντος ο Αγιώτατος Πατριάρχης Κύριλλος εκφώνησε μια σύντομη ομιλία, όπου μεταξύ άλλων ανέφερε:

«Τυγχάνουμε μάρτυρες ενός ιστορικού γεγονότος των εγκαινίων στο κέντρο του Βελιγραδίου του ανδριάντος του Αγίου Παθοφόρου αυτοκράτορος Νικολάου Β΄. Ο αυτοκράτωρ Νικόλαος έπραξε τόσο πολλά για τη σωτηρία της Σερβίας και ολόκληρης της Ευρώπης ώστε είναι αδύνατο να τα περιγράψουμε με δύο λόγια. Και είναι ευχάριστο ότι το πρώτο μνημείο του εκτός Ρωσίας ανεγέρθη εδώ στο Βελιγράδι.

Ο Σερβικός λαό διατηρούσε τη μνήμη του αυτοκράτορα Νικολάου Β΄ ακόμα κατά την εποχή όταν στη Ρωσία δεν επετρεπόταν καν να αναφέρει κανείς το όνομά του και εκείνο το οποίο θα μπορούσε να πει κανείς περί αυτού ήταν το κακό. Αλλά η αλήθεια είναι πανίσχυρη, δεν είναι δυνατόν να κρυφθεί. Και η αλήθεια περί της θυσιαστικής προσφοράς του αυτοκράτορα Νικολάου Β’ λές και ξεφύτρωσε μέσα από την πλάκα από οπλισµένο σκυρόδεµα η οποία εκάλυπτε το ονομά του.

Θέλω να ευχαριστήσω το λαό και τις αρχές της Σερβίας καθώς και πολλούς συπατριώτες μου οι οποίοι έπραξαν πολλά προκειμένου να επισφραγισθεί η μνήμη αυτού του σπουδαίου ανθρώπου με αυτό το εξαιρετικό μνημείο. Είναι ομόρριζες οι λέξεις «μνήμη» και «μνημείο» και γι΄αυτό εύχομαι το μνημείο αυτό να συμβάλει στη διατήρηση της μνήμης του αυτοκράτορα Νικολάου Β΄, ο οποίος προσέφερε τη ζωή του και τη βασιλεία του για χάρη της ελευθερία του Σερβικού λαού και των υποχρεώσεων τις οποίες είχε αναλάβει απέναντι στους συμμάχους του.

Όταν μιλάμε για φιλία και αδελφοσύνη μεταξύ των λαών Σερβίας και Ρωσίας δεν είναι μια αποκεκομμένη από τη ζωή διακήρυξη. Είναι λόγια ιστορικής αλήθειας. Για χάρη της αλήθειας αυτής προσφέρθηκε αίμα του Ρωσικού και του Σερβικού λαού. Εύχομαι ο Θεός να δώσει να μην λησμονηθεί αυτή η αλήθεια ποτέ ούτε στη Σερβία, αλλά ούτε και στη Ρωσία. Είναι αδύνατο να εξαφανισθεί η αλήθεια, διότι ανήκει στο Θεό και ο Θεός είναι αιώνιος. Δόξα στη Σερβία και τη Ρωσία!», έκλεισε ο Πατριάρχης Κύριλλος.

Επίσης τους παρόντες προσφώνησε και ο Αγιώτατος Πατριάρχης Σερβίας Ειρηναίος.

Εν συνεχεία έγινε η τελετή καταθέσεως στεφάνου στον ανδριάντα.

Ακόμα τους παρισταμένους χαιρέτισε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Σερβίας κ. Τ. Νικόλιτς. Σύμφωνα με τον Αρχηγό Κράτους στο Βελιγράδι εμφανίσθηκε ένα ακόμα νέο σύμβολο μιας παλαιάς φιλίας, «ένας τόπος, οπου θα ενθυμούμεθα τις αξίες της κοινής ιστορίας της Ρωσίας και της Σερβίας».

***

Ο ανδριάντος του αυτοκράτορα Νικολάου Β’ στο Βελιγράδι ανεγέρθη στο κέντρο της πόλεως στις 13 Σεπτεμβρίου 2014 στα πλαίσια του προγράμματος εορτασμών της εκατονταετηρίδος από της ενάρξεως του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Το σημείο ανεγέρσεως δεν επελέγη τυχαίως, διότι στις αρχές του 20 αιώνα εδώ ευρίσκετο η Πρεσβεία της Ρωσικής Αυτοκρατορίας.