Το Παλαιομονάστηρο επισκέφθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2014, όπου επέβλεψε τα έργα αναστήλωσης ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας, Πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας, ο οποίος πραγματοποιεί προσκύνημα στο Άγιον Όρος.

Αυθημερόν ο όμιλος προσκυνητών με επικεφαλής τον Πρόεδρο του ΤΕΕΣ μετέβη στην Ιερά Μονή Αγίου Παντελεήμονος. Προς της ενάρξεως του εσπερινού ο κ. Ιλαρίωνας είχε συνάντηση με τον Καθηγούμενο της Μονής Αρχιμανδρίτη Ιερεμία. Μετά το πέρας της ακολουθίας ο Ιεράρχης ασπάσθηκε τα ιερά κειμήλια και θαύμασε τα υπό συντήρηση κτίρια της Μονής. Επίσης επισκέφθηκε νεόδμητο παρεκκλήσι των Αγίων Ρώσων Τσάρων στο τελευταίο όροφο του αρχονταρίκι του τσάρου.

Την επομένη ο Μητροπολίτης Ιλαρίωνας παρακολούθησε τον Όρθρο στον Ιερό Ναό της Αγίας Σκέπης της Παναγίας, όπου εν συνεχεία τέλεσε τη Θεία Λειτουργία.

Ληξάσης της Θείας Μυσταγωγίας περιβεβλημένος το μανδύα ο Πρόεδρος του ΤΕΕΣ μετέβη στην τράπεζα της Μονής, όπου μετά το εόρτιο γεύμα κήρυξε το θείο λόγο και μεταξύ άλλων ανέφερε:

«Θέλω να μεταφέρω σε όλους την ευλογία του Αγιωτάτου Πατριάρχου Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών Κυρίλλου, ο οποίος πέρυσι επισκέφθηκε την Ιερά Μονή ταύτη, διατηρώντας στην καρδιά του τη μνήμη του προσκυνήματος αυτού, όπως και των πολλαπλών παλαιότερων προσκυνημάτων του σε Μονή από τη θέση του Μητροπολίτη και Προέδρου του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων…»

Εν συνεχείᾳ ο Ιεράρχης προέβη σε ανάλυση της παραβολής της Κυριακάτικης περικοπής περί του Ασώτου. «Σήμερα αναπολήσαμε την πορεία της Πατρίδος μας, η οποία σαν τον άσωτο εξέπεσε του προορισμού της και επί εβδομήκοντα χρόνια περιπλανόμενη «εις χώραν μακράν» ευρίσκετο μακράν του Θεού. Αν δεν ήταν το έλεος του Θεού, δεν θα επανερχόταν η Πατρίδα μας στον Θεό…

Όμως ο Κύριος ευδόκησε και πάλιν να καλέσει την Πατρίδα μας κοντά Του και να αποκαταστήσει τη μνήμη στους ανθρώπους για να ξέρουν ότι κάποτε η επίγεια Πατρίδα μας αποκαλείτο η «Αγία Ρωσσία», η οποία ανέδειξε πλήθος μεγάλων αγίων και θαυματουργών και ότι τη σωτηρία την επιτυγχάνει κανείς μόνο με τον Θεό περπατώντας στους τρίβους δικαιοσύνης και πίστεως. Εδώ και μια εικοσιπενταετία η η Εκκλησία στην Πατρίδα μας βιώνει αναγέννηση, αναγεννιέται η πίστη και εκατομμύρια άνθρωποι έρχονται στο Θεό. Αναπέμπουμε τις ευχαριστίες μας προς τον Κύριο για το θαύμα αυτό της πνευματικής αναγεννήσεως της Πατρίδος και της Εκκλησίας μας…

Αυτή τη φορά είχα τη δυνατότητα να επισκεφθώ και την Ιερά Σκήτη του Ξυλουργού, δηλαδή ένα τόπο όπου ο Ρώσοι έκαναν την πρώτη τους παρουσία στο Αγιώνυμο Όρος. Επέβλεψα και τα έργα αναστήλωσης στο μονύδριο αυτό. Επίσης επισκέφθηκα και το Παλαιομονάστηρο. Φρονώ ότι ο Ρωσικός μοναχισμός στο Άγιον Όρος δεν είναι μόνο το παρελθόν, αλλά έχει και το μέλλον. Βέβαια, παρών είναι εδώ ο Ρωσικός αγιορειτικός μοναχισμός και σήμερα. Εσείς, αγαπητοί αδελφοί, είσθε το παρόν, που διακονείτε εδώ. Καίτοι στους κόλπους του Οικουμενικού Πατριαρχέιου, προσεύχεσθε υπέρ της επίγειας Πατρίδας σας, υπέρ των εν τῳ κόσμῳ συγγενών σας. Μην παύετε να προσεύχεσθε υπέρ αυτών, υπέρ της χώρας σας, συνεχίστε να την αγαπάτε, διότι αυτός είναι ο επίγειος κλήρος  τον οποίο χάρισε ο Θεός στον καθένα…

Θέλω να ευχηθώ σε όλους να σας ενδυναμώνει ο Θεός να συνεχίσετε επαξίως τον αγώνα σας, τον οποίο ο καθένας από εσάς ανέλαβε εκουσίως και τώρα συνεχίζει με υπακοή».

Αυθημερόν ο Μητροπολίτης Ιλαρίωνας με τη συνοδεία του αναχώρησε για Θεσσαλονίκη και εν συνεχείᾳ για Μόσχα.