Συνέντευξη τύπου με θέμα τη Λιθουανική μετάφραση που κυκλοφόρησε πρόσφατα του πονήματος «Ελευθερία και ευθύνη» του Αγιωτάτου Πατριάρχη Μόσχας και Πασών των Ρωσιών Κυρίλλου, παραχώρησε στις 14 Μαΐου 2012 στην Αίθουσα Συνεδριάσεων του Μεγάρου του Κοινοβουλίου της Δημοκρατίας της Λιθουανίας ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας, Πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαχείου Μόσχας.

Επίσης παρέστησαν ο Αρχιεπίσκοπος Βίλνο και Λιθουανίας Ιννοκέντιος, ο Πρωτοσύγκελος της επαρχίας Βίλνο της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ρωσίας πρωθιερέας Βλαδίμηρος Σελιάφκο, ο μεταφραστής του βιβλίου πρωθιερέας Βιτάλιος Μούτσκους και ο εκπρόσωπος του Κοινοβουλίου κ. Αι. Βαρεΐκις.

Ανταποκριτές των ΜΜΕ είχαν την ευκαιρία να θέσουν ερωτήσεις στον Προέδρο του ΤΕΕΣ σε μορφή μιας δικτυακής συνέντευξης.

Αναφερόμενος στο πόνημα του Αγιωτάτου Πατριάρχη Κυρίλλου «Ελευθερία και ευθύνη. Τα δικαιώματα ανθρώπου και η αξιοπρέπεια του προσώπου» ο Σεβασμιώτατος κ. Ιλαρίωνας μεταξύ άλλων τόνισε:

«Το παρόν βιβλίο έχει μια ιδιαίτερη ιστορία. Κατ΄αρχάς δεν συνετάχθη ως ενιαίο σύνολο, αλλά αποτελεί συλλογή ομιλιών και εισηγήσεων του Αγιωτάτου Πατριάρχη Κυρίλλου, οι οποίες εκφωνήθηκαν σε διάφορα χρόνια την εποχή που κατείχε τη θέση του Προέδρου του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας και ασχολήθηκε με τα σχέδια ων επίσημων κειμένων της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ρωσίας, τα οποία αργότερα υιοθετήθηκαν από την Ιερά Σύνοδο της Ιεραρχίας…Στις μελέτες, οι οποίες ενσωματώθηκαν στην έκδοση ο Αγιωτάτος Πατριάρχης Κύριλλος πραγματεύεται το καίριο ζήτημα της σύγχρονης υπάρξεως του ανθρώπου για τη σχέση μεταξύ ελευθερίας και ευθύνης.

Οι πολίτες της Δημοκρατίας της Λιθουανίας πολύ καλά ξέρουν τι πάει να πεί η ελευθερία και η ανελευθερία. Επί δεκαετίες η Λιθουανία βίωνε το καθεστώς της ανελευθερίας, όπως και άλλα κράτη-μέλη της τότε Σοβιετικής Ένωσης. Όλοι οι πολίτες της Ένωσης έζησαν υπό τις προσταγές μιας συγκεκριμένης ιδεολογίας, η η οποία θεμελιωνόταν στα ψευδή ανθρωπολογικά πρότυπα και στη βάση της ήταν αθεϊστική. Αυτός είναι ο λόγος διατί δε συμμορφωνόταν αυτή με τη θρησκευτική παράδοση ούτε στην ανθρώπινη ύπαρξη γενικά.  Αυτή η ιδεολογία ήταν καταδικασμένη για την απώλεια».

Εν συνεχεία ο Ιεράρχης εξέθεσε τη χριστιανική άποψη της ελευθερίας. Δεν πρόκεται για μια απλή ευκαιρία οιασδήποτε πράξεως, διότι πρέπει να ισσοροπείται από την ευθύνη, αλλιώς οδηγούμαστε στην ασυδοσία. Αυτό ακριβώς πολύ εύστοχα έλεγε και ο μεγάλος Ρώσος συγγραφέας Φ. Ντοστογιέφσκυ: «Αν δεν υπάρχει Θεός τότε τα πάντα επιτρέπονται».

Δυστυχώς όλο και περισσότεροι άνθρωποι στο σύγχρονο εκκοσμικευμένο κόσμο έτσι ακριβώς αντιλαμβάνονται την ελευθερία ως ασυδοσία. Γι΄αυτούς η ελεθερία σημαίνει: «Κάνω ο,τι θέλω» και το μόνο που τους περιορίζει στις πράξεις τους είναι ο νόμος. Δηλαδή εάν α΄ή β΄συμπεριφορά εντάσσεται στα νομικά πλαίσια τότε είναι νόμιμη.

Από χριστιανικής απόψεως η όντως ελευθερία είναι η ελευθερία του ανθρώπου από την αμαρτία. Εάν αυτός είναι δεδουλωμένος στην αμαρτία, είναι δούλος των παθών, τότε πρόκειται για ανελευθερία. Καμία πολιτική ελευθερία δεν τον ελευθερώνει τον άνθρωπο από την αμαρτία.

Ο φυσικός ηθικός νόμος, όπως πιστεύουμε εμείς οι χριστιανοί, είναι το ηθικό αίσθημα με το οποίο ο Θεός προίκισε την ανθρώπινη φύση. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι οι ηθικές διδασκαλίες πολλών θρησκειών είναι όμοιες μεταξύ τους.

Μετά την προλεταριακή ιδεολογία του παρελθόντος, η οποία διακιολογούσε βία στο όνομα των συμφερόντων της εργατικής τάξεως αντιμετωπίζουμε σήμερα άλλα ιδεολογήματα. Η σύγχρονη φιλελεύθερη κοινωνία επιβάλλει στον άνθρωπο μια αντίληψη σύμφωνα με την οποία δεν υπάρχουν οι απόλυτοι ηθικοί κανόνες…Σήμερα η φιλελεύθερη ιδεολογία π.χ. ισχυρίζεται ότι η οικογένεια δεν είναι οπωσδήποτε μια ένωση μεταξύ ενός άνδρα και μίας γυναίκας, αλλά και μεταξύ δυο ανδρών ή δυο γυναικών. Υπάρχουν επίσης και διάφορες άλλες εναλλακτικές επιλογές. Προσπαθούν να μας πείσουν ότι όλα αυτά είναι παραδεκτά, διότι εντάσσονται στα πλαίσια της ανθρώπινης ελευθερίας…

Μια από τις αρνητικές επιπτώσεις της εισαγωγής αυτής της ιδεολογίας είναι η δημογραφική κρίση.

Γιά έναν σύγχρονο άνθρωπο η δημιουργία της οικογένειας, η απόκτηση των παιδιών και η αγωγή τους δεν αποτελούν προτεραιότητα, και η δημογραφική κρίση στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης οφείλεται κυρίως στους ιδεολογικούς λόγους, και όχι οικονομικούς και δημοσιονομικούς. Οι περισσότεροι νέοι σήμερα επιδιώκουν την υλική εημερία και μια επιτυχή καριέρα, ενώ η δημιουργία της οικογένειας, η τεκνοποιΐα και η αγωγή των παιδιών είναι θέματα δευτερέουσας σημασίας γι΄αυτούς.

Όλό αυτό το σύνολο προβλημάτων πραγματεύεται στο πόνημά του ο Αγιώτατος Πατριάρχης Κύριλλος. Υπενθυμίζει ότι η ελευθερία δόθηκε στον άνθρωπο για να εξασκείται και να προκοπεί στον πνευματικό βίο και όχι για να ευνοεί την αμαρτία.

Ο Ιεράρχης εξέφρασε την ελπίδα ότι η συλλογή μελετών «Ελεθερία και ευθύνηα», το πρώτο βιβλίο του Αγιωτάτου Πατριάρχη Κυρίλλου μεταφρασμένο στη Λιθουανκή γλώσσα, να βρεί απήχηση στους Λιθουανούς αναγνώστες και θα συμβάλει στην εξεύρεση των απαντήσεων στις προκλήσεις του σύγχρονου κόσμου.

Μιλώντας με τους ανταποκριτές ο Πρόεδρος του ΤΕΕΣ διατύπωσε τη γνώμη ότι η παρουσίαση της εκδόσεως στο κοινό μέσα στους χώρους του Μεγάρου του Κοινοβουλίου της Δημοκρατίας της Λιθουανίας θα υπενθυμίσει μεταξύ άλλων και την εξαιρετική σημασία του αντικατοπτρισμού στους νόμους α΄ή β΄ χωρών προβλημάτων, τα οποία πραγματεύεται ο Προκαθήμενος της Ρωσικής Εκκλησίας στο βιβλίο του.

Στη διάρκεια της συνέντευξης τύπου ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας έθιξε και το θέμα των διαχριστιανικών σχέσεων, αναφερόμενος στη σημασία της συνεργασίας για τη διατήρηση χριστιανικών αξιών στην κοινωνία.

Ερωτηθείς σχετικά έκανε ειδική αναφορά στο θέμα σχέσεων με τους παλαιοπίστους και την τελετουργική διαφορά τους με τους Ορθοδόξους.

«Ελπίζω ότι θα αναπτύσσεται περαιτέρω ο διάλογος μεταξύ της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ρωσίας και των ομάδων των παλαιοπίστων και ότι στα πλαίσιά του θα επιτύχουμε μια κοινή προσέγγιση: δε μας χωρίζουν θέματα δογματικής, αλλά τελετουργικής, τα οποία είναι δυνατόν να επιλυθούν μέσω του αδελφικού διαλόγου», είπε εν κατακλείδι ο Ιεράρχης.