Την ακολουθία των Αγίων Παθών με ανάγνωση των δώδεκα Ευαγγελίων τέλεσε την εσπέρα της Μεγάλης Πέμπτης, στις 12 Απριλίου 2012, ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας, Πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας.

Στην ακολουθία παρέστη η αποστολή της Ρωμαιοκαθολικής επαρχίας Νοβάρ Ιταλίας με επικεφαλής τον Επίσκοπο Φράνκο Τζούλιο Μπραμπίλλα.

Μετά το πέρας της ακολουθίας ο Μητροπολίτης Ιλαρίωνας, κήρυξη το θείο λόγο, όπου ανέλυση τη σημασία της Μεγάλης Πέμπης. Είδικά τόνισε:

«Σήμερα παρακολουθήσαμε την αφήγηση των σωτήριων παθών και του σταυρικού θανάτου του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, ιστορία, την οποία μας κατέγραψαν οι Ευαγγελιστές Ματθαίος, Μάρκος, Λουκάς και Ιωάννης. Ο καθένας από αυτούς καταθέτει τη μαρτυρία του για όσα είδε ή άκουσε από αυτόπτες μάρτυρες, οι οποίοι εκείνες τις άγιες ημέρες ευρίσκονταν δίπλα στον Κύριό μας…

Αυτή η ευαγγελική αφήγηση μας διεγείρει τόσες σκέψεις και θέτει τόσες ερωτήσεις, ώστε είναι αδύνατο να απαντηθεί η καθεμία ξεχωριστά. Αλλά ίσως η βασική ερώτηση, την οποία θέτει η ιερή ιστορία των Παθών του Χριστού είναι: διατί έγιναν έτσι, διατί δε θα μπορούσε να γίνει άλλιως; Ήταν ανάγκη ο Ιούδας να προδώσει τον Σωτήρα; Ήταν ανάγκη ο Ρωμαίος ηγεμόνας να Τον καταδικάσει σε θάνατο; Γιατί οι μαθητές έφυγαν αφήνοντας Αυτόν μόνο Του; Διατί ένας τυχαίος περαστικός κουβαλούσε το Σταυρό Του;» ανέφερε ο Ιεράρχης.

Σύμφωνα με τον Μητροπολίτη Ιλαρίωνα, υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι ρωτάνε διατί ο Θεός αφήνει το κακό να γίνει; Υπάρχουν στην εποχή μας κι εκείνοι που ισχυρίζονται την ανυπαρξία του Θεού. Αυτό όμως ήταν αδύνατο την εποχή του Σωτήρα, διότι όλοι οι άνθρωποι τότε πίστευαν στον Θεό. Αλλά η πίστη τους αυτή δεν τους συγκρατούσε από τη διάπραξη αμαρτιών, προδοσίας, εκούσιας ή ακούσιας συμμετοχής στη δολοφονία του δικαίου. Όσοι ζήτησαν τον Πιλάτο να σταυρώσει τον Χριστό, μέσα τους ήξεραν για την αθωότητα αυτού του Ανθρώπου. Κάποιοι από αυτούς ίσως και ήταν μάρτυρες των θαυμάτων ή παρακολούθησαν τις ομιλίες Του. Ενώ τώρα με προτροπή των αρχιερέων και γραμματέων ζητούν να θανατωθεί ο Ιησούς και να ελευθερωθεί ένας φοβερός εγκληματίας, βαριά εγκλήματα του οποίου ήταν γνωστά σε όλους.

Πώς τα επέτρεψε ο Κύριος; Δεν τα επέτρεψε έτσι απλά, αλλά όλη αυτή η ιστορία ήταν μέσα στα σχέδια της Θείας Οικονομίας για τη σωτηρία του ανθρωπίνου γένους. Ο Θεός έστειλε τον Υιό Του για να πάθει και να πεθάνει επί του σταυρού για να σώσει τους ανθρώπους και να τους ανοίξει το δρόμο προς τη Βασιλεία των Ουρανών.

Όμως δεν υπάρχει απάντηση στην ερώτηση για τη συμπεριφορά των ανθρώπων. Απαντήσεις σε παρόμοιες ερωτήσεις πρέπει να αναζητήσουμε στον εαυτό μας. Συχνά οι άνθρωποι κατηγορούν τον Θεό για το κακό που υπάρχει γύρω τους. Εάν δούμε την ιστορία των Παθών του Χριστού από μια άλλη οπτική γωνιά, θα διαπιστώσουμε ότι πραγματοποιήθηκε όχι μόνο από τον Θεό αλλά και από ανθρώπους.

Ερχόμαστε αντιμέτωποι με ένα διαχρονικό φιλοσοφικό ερώτημα της ευθύνης αυτών ή άλλων γεγονότων και φαινομένων.  Η ιστορία των Παθών του Χριστού μας αποδεικύει ότι οι άνθρωποι είναι εκείνοι οι οποίοι φέρουν ευθύνη του κακού που διαπράττεται στον κόσμο. Ο κόσμος είναι ο κόσμος της πτώσεως, όπου ούτως ή άλλως  με τη συγκατάτθεση του Θεού το κακό θα διαπράττεται έως ότου νικηθεί άπαξ και διά παντός στην ανθρώπινη ιστορία. Κανείς δεν προορίζεται από τον Θεό να διαπράττει κακό. Έτσι ακόμα και ο Ιούδας θα μπορούσε να μην προβεί σε προδοσία όπως και ο Πιλάτος είχε εξουσία να μην υπογράφει τη θανατική καταδίκη.

Κάθε άνθρωπος, που ενεπλάκη σ΄εκείνα τα γεγονότα είχε δικαίωμα επιλογής. Ο καθένας χρησιμοποίησε το δικαίωμα αυτό.

Επίσης ο καθένας από εμάς στη ζωή του κάνει επιλογή υπέρ του καλού ή του κακού.

Η ιστορία των Παθών του Χριστού είναι μια ιστορία της αγάπης του Θεού προς τον άνθρωπο, διότι οὕτω γὰρ ἠγάπησεν ὁ Θεὸς τὸν κόσμον, ὥστε τὸν υἱὸν αὐτοῦ τὸν μονογενῆ ἔδωκεν, ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς αὐτὸν μὴ ἀπόληται, ἀλλ’ ἔχῃ ζωὴν αἰώνιον (Ιω. 3. 16). Αγάπησε τον κόσμο σε τέτοιο βαθμό ώστε ο Ίδιος ενσαρκώθηκε και έγινε άνθρωπος.

Εμείς έχουμε ευθύνη του κακού: ο καθένας ξεχωριστά και όλοι μαζί, πιστοί και άπιστοι, όλοι, όσοι σε κάποιες στιγμές της ζωής τους πατούμε στο δρόμο της αδικίας.

«Προσκυνώντας τώρα το Σταυρό του Χριστού, να σκεφτούμε πως ζούμε, να θυμηθούμε τις κακές μας πράξεις και να μετανιώσουμε γι΄αυτές και από καρδιάς να δώσουμε υπόσχεση στον Θεό να χρησιμοποιήσουμε κάθε δύναμη για να μην γίνουμε ποτέ συμμέτοχοι των Παθών και της Σταύρωσης του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, διότι κάθε φορά που ταλαιπωρούμε τον συνάνθρωπό μας, ταλαιπωρούμε τον Ίδιο το Χριστό και σταυρώνοντας τον πλησίον μας, σταυρώνουμε τον Ίδιο το Χριστό.

Ας παρακαλέσουμε τον Κύριο να μας ενδυναμώσει να μένουμε πάντα στο πλευρό της δικαιοσύνης ακόμα και εάν γύρω μας επικρατεί η αδικία, πάντα να είμαστε στο πλευρό του καλού, εάν ακόμα το κακό θριαμβεύει, πάντα να είμαστε με τον Χριστό, εάν ακόμα ο κόσμος ολόκληρος θα Του γυρίσει την πλάτη του. Αμήν».