Θεία Λειτουργία στον Ιερό Ναό της Παναγίας Πάντων θλιβομένων η χαρά της Μόσχας τέλεσε την Β΄ Κυριακή των νηστειών και τη μνήμη του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, στις 11 Μαρτίου 2012, ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας, Πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας.

Μετά το πέρας της Θείας Συνάξεως ο Σεβασμιώτατος κήρυξε το θείο λόγο όπου ειδικά ανέφερε ότι «η Εκκλησία θέσπισε τη μνήμη του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά τη Β΄Κυριακή των νηστειών για να μας υπενθυμίσει το σκόπο της χριστιανικής βιοτής και για να επικεντρωθούμε στα ουσιώδη ζητήματα της χριστιανικής μας υπάρξεως.

Δερχόμαστε σήμερα το στάδιο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, αλλά για πολλούς περιορίζεται πρωτίστως στην αποχή από την κατανάλωση τροφίμων ζωϊκής προελεύσεως, για μερικούς ακόμα στην εγκράτεια στις σαρκικές σχέσεις…Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή καθιερώθηκε για να μας οδηγήσει στην κορυφή της θεογνωσίας και θεοειδίας. Όλα όσα κάνουμε αυτές τις ημέρες, οι κανόνες προς υπαγορεύουν την εγκράτεια και τις οποίους ακολουθούμε, οι προσευχές, που αναγινώσκουμε, όλη η τάξη και το πνεύμα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής αποβλέπουν στην εξέγερση του πνεύματος της μετανοίας, για να ζούμε σύμφωνα με τους νόμους του πνεύματος και ουδόλως με τους νόμους της σάρκας. Όλα αυτά, συμπεριλαμβανομένης και της αποχής από ορισμένα τρόφιμα και η εγκράτεια από τις συζηγικές σχέσεις είναι κυρίως δευτερεύουσας σημασίας, διότι ο σκοπός του χριστιανικού μας βίου σύμφωνα με έναν μεγάλο ασκητή μας Όσιο Σεραφείμ του Σαρώφ συνίσταται στην απόκτηση του Αγίου Πνεύματος» υπογράμμισε ο Ιεράρχης.

Η χάρη του Αγίου Πνεύματος δεν είναι μια αφηρημένη έννοια, αλλά μια πραγματική και ζωντανή δύναμη, η οποία επιδρά στους ανθρώπους, γίνεται μέρος της βιοτής μας, εάν ζούμε σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας. Ως φιλότεκνη μητέρα η Εκκλησία μας οδηγει στη σωτηρία και γι΄αυτό δεν είναι τυχαία η θέσπιστη της Μεγάλης Τεσσαρακοστης σε αυτές τις εαρινές ημέρες για να μας ανοίξει την είσοδο στη Βασιλεία των Ουρανών και να γίνουμε μέτοχοι της Θείας χάριτος διά της προσευχής, της  λατρείας, των Μυστηρίων και κυρίως διά του Μυστηρίου της Θείας Κοινωνίας.

Στο διάβ των αιώνων οι διάδσκαλοί των χριστιανών αρχίζοντας από τον απόστολο Παύλο έλεγαν ότι ο Θεός είναι κατά φύσιν αόρατος και ασύλληπτος. Καμία λογική απόδειξη δεν πρόκειται να πείσει έναν άνθρωπο να πιστέψει στο Θεό εάν δεν πιστεύει. Όμως υπήρχαν πολλές περιπτώσεις στην ανθρώπινη ιστορία των μεταστροφών προς το χριστιανισμό, όπως εκείνη του Αποστόλου Παύλου, ο οποίος από διώκτη της Εκκλησίας αναδείχθηκε κήρυκας του Χριστού. Για να ενισχύσει τους ανθρώπους, οι οποίοι προσχώρησαν στο Χριστό, να τους  ενδυναμώσει στο αποστολικό τους έργο ο Θεός τους επιδαψιλεύει χάρη, δεν είναι μια αφηρημένη δύναμη ή μια ενέργεια, αλλά εκείνη την ενέργεια στην οποία ενυπάρχει ο Ίδιος ο Κύριος.

Αγιορείτης μοναχός τους 14 αιώνα και μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς δίδαξε ακριβώς για την ουσία και τις θείες ενέργειες, ότι ο Θεός παρά το αόρατο και το ασύλληπτο της ουσίας Του αποκαλύπτεται στον άνθρωπο μέσω των θείων ενεργειών Του, δηλαδή των δυνάμεών Του. Αυτές τις ενέργιες χαρακτηρίζουμε ως χάρη του Θεού, όπου ο Θεός ενυπάρχει επίσης όπως και στην ουσία Του.

Τι πάει να πει «θείες ενέργειες»; Πρόκειται για μυστικές θείες ενέργειες οι οποίες είναι αισθητές για τον άνθρωπο. Όταν έρχεται σε επαφή μαζί τους, δε θέλει πλέον καμία λογική απόδειξη της υπάρξεως του Θεού, διότι συναντιέται με τον Θεό μέσα στο προσωπικό του θρησκευτικό βίωμα.

Η Θεία χάρη ενδυναμώνει τους πιστούς στη χριστιανική τους διακονία, αναπληρηροί την έλλειψη των ανθρώπινων δυνάμεως. Αυτό ακριβώς και λέει η ευχή της χειροτονίας: «Η θεία Χάρις, η πάντοτε τα ασθενή θεραπεύουσα και τα ελλείποντα αναπληρούσα».

Η διακονία του χριστιανού και όχι μόνο του ιερέως, αλλά και του λαίκού υπερβαίνει τις ανθρώπινες δυνάμεις. Γι΄αυτό για να ανταποκριθούν στην αποστολή του οι άνθρωποι θέλουν τη θεία χάρη. Στο Μυστήριο της Θείας Κοινωνία ο Ίδιος ο Κύριος εισέρχεται στην ανθρώπινη μας φύση και αφού ενωθεί μαζί μας να τη γεμίσει τη θεία Του παρουσία και τη Θεία Του χάρη.

Αυτός είναι ο σκοπός της χριστιανικής βιοτής, ενώ η νηστεία, η προσευχή, τα καλά μας έργα, όλα όσα μας εντέλλεται η Εκκλησία, είναι μέσα για την επίτευξη αυτού, για να εισερχόμαστε ο ένας μετά τον άλλο στην ανοιχτή πορτά της Βασιλείας των Ουρανών, μέσα στην οποία εισερχόμαστε διά των εκκλησιαστικών μυστηρίων και του προσωπικού πνευματικού αγώνα.

«Εὐχομαι να διερχόμαστε τις ημέρες της Μεγάλης Τεσσαρακοστής προσευχόμενοι για να μας βοηθήσει ο Κύριος να εισέλθουμε διά της ανοιχτής για μας αυτής της πόρτας και να γεμίσει τις καρδιές μας τη Θεία Του ενέργεια, τη Θεία Του χάρη. Να προσεχηθούμε να μας αξιώσει ο Κύριος να δούμε το φως της θείας φύσεως, το οποίο έβλεπαν στο Φαβώρειο Όρος οι απόστολοι, όπως το έβλεπαν επί αιώνες οι Αγιορείτες ασκητές, όπου εν δυνάμει του Αγίου Πνεύματος διέκριναν την παρουσία του Θεού και τη μυστική και ανέκφραστη ενέργεια της Θείας χάριτος. Να μας συνοδεύει η παρουσία του Θεού πάντοτε και η Θεία χάρη να πληρεί τις καρδιές μας. Αμήν».