– Ποιες ήταν οι πιο ολοφάνερες και εντυπωσιακές αλλαγές στη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία μετά την 1 Φεβρουαρίου του 2009;

– Η εκλογή και η ενθρόνιση του Αγιωτάτου Πατριάρχη Κυρίλλου, βεβαίως, ήταν τα σημαντικότερα γεγονότα στη ζωή της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας το περασμένο χρόνο. Κατ΄ ευδοκία του Αγίου Πνεύματος και με την εκλογή από την Τοπική Κληρικό-Λαϊκή Σύνοδο η Εκκλησία απέκτησε έναν Προκαθήμενο τον οποίο είχε ανάγκη η ταραχώδης εποχή μας, μια εποχή των ραγδαίων εξελίξεων και καθημερινών προκλήσεων.

Σήμερα η Εκκλησία μας έχει να αντιμετωπίσει τον άνευ προηγουμένου σκοπό, δηλαδή να διδάξουμε τους ανθρώπους που ήδη έχουν ακούσει για τον Χριστό αλλά δεν έμαθαν να Τον ακούσουν, την έμπρακτη πίστη, να φέρουμε τους κατ΄όνομα χριστιανούς στην πλήρη ζωή στον Χριστό. Αυτός ο σκοπός θέλει από την Εκκλησία τη μέγιστη προσφορά δυνάμεων, την δημιουργική και ενίοτε κριτική αξιολόγηση αυτών που ήδη έχουμε ή δεν έχουμε επιτύχει στο παρελθόν, τον καρποφόρο  στοχασμό για το τι πρέπει να κάνουμε στο μέλλον. Μια ιδιαίτερη ευθύνη κάτω από αυτές τις συνθήκες ανατίθεται σε όσους εμπιστεύθηκαν το έργο της διοικήσεως της Εκκλησίας. Διότι η τιμή του σφάλματος, της λανθασμένης αξιολόγησης της κατάστασης, της λανθασμένης και παράλογης εφαρμογής των δυνάμεων δύναται να αποβεί καταστροφικά υψηλή.

Γι΄αυτό το λόγο μια από τις πρώτες πράξεις του Αγιωτάτου Πατριάρχη Κυρίλλου ήταν η αναδιοργάνωση της εκκλησιαστικής διοίκησης σύμφωνα με τις απαιτήσεις της εποχής. Δημιουργήθηκαν καινούργια Συνοδικά Ιδρύματα και αποσαφηνίστηκαν οι αρμοδιότητες των ήδη υπαρχόντων, συγκροτήθηκε η Διασυνοδική Επιτροπή, δημιουργήθηκε το Πανεκκλησιαστικό Τμήμα Μεταπτυχιακών και Διδακτορικών Σπουδών, συνεχίζεται η αναδιοργάνωση της επαρχιακής και ενοριακής ζωής.

Όσον αφορά τις τάσεις, πιστεύω ότι όλες οι περαιτέρω εξελίξεις της εκκλησιαστικής ζωής θα γίνουν υπό το φως του προαναφερόμενου σκοπού. Όλοι εμείς πρέπει να μαρτυρούμε για τον Χριστό και στους εγγύς και στους μακράν, σε όσους δεν Τον γνωρίζουν ή ίσως να Τον έχουν λησμονήσει.

– Ποιο είναι το σημαντικότερο γεγονός της πρώτης χρονιάς της Πατριαρχείας του Αγιωτάτου Πατριάρχη Κυρίλλου;

– Μεταξύ των σημαντικότερων γεγονότων της περασμένης χρονιάς πρέπει να αναφέρω την επίσκεψη στην Ουκρανία, όπου ο Πατριάρχης ηγήθηκε της κοινής προσευχής εκατοντάδων χιλιάδων πιστών. Αυτή η προσευχή επιβεβαίωσε την προσήλωση των λαών μας στο μεγάλο έργο της διαφύλαξης της παρά του Θεού εντεταλμένης ενότητας της Εκκλησίας, η οποία υπερβαίνει τα γήινα όρια και τους διαχωρισμούς, συνδέόντας τους ανθρώπους διαφόρων εθνικοτήτων και πολιτικών προτιμήσεων μέσα σε μια κοινότητα πίστης, δηλαδή τον Ορθόδοξο λαό.

Πολύ σημαντική ήταν η επίσκεψη του Πατριάρχη στην παλαιά Κωνσταντινούπολη. Σύμφωνα με την παράδοση μετά την ανάρρηση στην Πατριαρχικό Θρόνο ο  Προκαθήμενος επισκέπτεται όλες τις κατά τόπους Ορθόδοξες Εκκλησίες ακολουθώντας την τάξη των Διπτύχων. Η επίσκεψη στην Κωνσταντινούπολη ήταν η πρώτη στη σειρά αυτών των επισκέψεων. Μπορούμε να πούμε ότι με την επίσκεψη αυτή άνοιξε και η μια καινούργια σελίδα στις σχέσεις μεταξύ Πατριαρχείων Κωνσταντινουπόλεως και Μόσχας, όπως και στο διορθόδοξο διάλογο γενικά.

Το γεγονός είναι ότι πολλά θα μπορούσα να πω απαντώντας στην ερώτηση σας και συγκεκριμένα ότι η φωνή της Εκκλησίας γίνεται πιο διακριτική μέσα στην κοινωνία, και να αναφέρω τις συναντήσεις του Αγιωτάτου Πατριάρχη με τη νεολαία που έγιναν ήδη παραδοσιακές αυτό το χρόνο σε διάφορες πόλεις, και την τακτοποίηση σχέσεων με τις κρατικές αρχές των χωρών της κανονικής δικαιοδοσίας του Πατριαρχείου Μόσχας, για και τη στροφή που σημειώθηκε στο θέμα της διδασκαλίας των θρησκευτικών γνώσεων στα ρωσικά κοσμικά σχολεία, και την αντιμετώπιση των ζητημάτων της διαποίμανσης των στρατιωτών. Νομίζω, η συγγραφή της ιστορίας της εποχής που ζούμε, θα καθίσταται αρκετά δυσχερές εγχείρημα για τους εκκλησιαστικούς ιστορικούς του μέλλοντος ακριβώς χάρη στις πολυσχιδείς δραστηριότητες  του Προκαθημένου της Εκκλησίας μας.

Παρακαλώ μοιράστε μας τη βασική προσωπική εντύπωση σας που αποκομίσατε από την άμεση επικοινωνία σας με τον Πατριάρχη Κύριλλο την περασμένη χρονιά ή την εντύπωση από τις δημόσιες του παρουσίες και κηρύγματα. Ποια από τα λόγια του Πατριάρχη θυμάστε καλύτερα;

– Θυμάμαι τα λόγια του Αγιωτάτου Πατριάρχη που ειπώθηκαν ακριβώς πριν ένα χρόνο την ημέρα της ενθρόνισης: «Δεν υπάρχει ούτε μπορεί να υπάρχει στη ζωή του Πατριάρχη τίποτε προσωπικό, τίποτε ιδιαίτερο: ο ίδιος όπως και όλη η ζωή του ανήκουν στον Θεό και στην Εκκλησία ολοκληρωτικά, η καρδιά του πονάει για το λαό του Θεού». Θεωρώ ότι όλοι όσοι είναι δίπλα στον Πατριάρχη, συμπεριλαμβανομένου και εμένα, μπορούμε να επιβεβαιώσουμε ότι αυτά τα λόγια αποδείχθηκαν προφητικά, και σήμερα υλοποιούνται στη ζωή του. Ίσως αυτή είναι η βασική προσωπική μου εντύπωση από την καθημερινή συνεργασία μας.