002
Στις 7 Νοεμβρίου του 2009 στην τηλεοπτική εκπομπή «Εκκλησία και κόσμος» στο κανάλι «Βγιέστι» (Ειδήσεις) Πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας ο Σεβασμιώτατος Αρχιεπίσκοπος Ιλαρίωνας απάντησε σε ερωτήσεις που αφορούσαν τις σχέσεις μεταξύ Εκκλησίας και Πολιτείας στην ιστορία της Ρωσίας.

Ο Αρχιεπίσκοπος Ιλαρίωνας τόνισε, ότι η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία πάντοτε ασκούσε μεγάλη επιρροή στην ιδιωτική και στην κοινωνική ζωή των ανθρώπων. «Κατ΄ουσίαν ολόκληρη η ζωή των ανθρώπων στη εποχή πριν το Μεγάλο Πέτρο στη Ρωσία ήταν διαποτισμένη από το εκκλησιαστικό ιδεώδες. Ακόμα και αυτοί οι λαοί , οι οποίοι δεν ανήκαν καν στην Ορθόδοξη Εκκλησία, αλλά διέμειναν στο έδαφος της Ρωσίας, ήταν μέσα στη σφαίρα αυτής της πνευματικής επιρροής», ανέφερε ο Αρχιεπίσκοπος Ιλαρίωνας.

Σύμφωνα με τη γνώμη του Προέδρου του ΤΕΕΣ, η επίδραση της Εκκλησίας στη κοινωνία δεν εξαλείφθηκε ακόμα και όταν ο Μέγας Πέτρας έδωσε μια καινούργια μορφή στην κρατική-εκκλησιαστική πολιτική, κατήργησε το θεσμό του Πατριάρχη στην Εκκλησία και ουσιαστικά την έκανε ένα από τα κρατικά γραφεία.

Υπενθυμίζοντας, ότι στη σοβιετική εποχή ο ρόλος της Εκκλησίας όχι απλά υποτιμόταν αλλά αγνοείτο, κ. Ιλαρίωνας ανέφερε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα μεταξύ των πολλών, στην ιστορία της Ρωσίας, όταν η Εκκλησία ήταν η συσπειρωτική δύναμη για όλο το λαό. «Η ημέρα της Λαϊκής Ενότητας, η οποία εορτάζεται στις 4 Νοεμβρίου, αποτελεί ένα από τα πολλά άλλα ένδοξα γεγονότα  στην ιστορία της Ρωσίας, όταν η χώρα απελευθερώθηκε από τους αλλοδαπούς κατακτητές όχι απλά χάρη στη πολιτική του Κράτους ή στις έξυπνες ενέργειες αυτών ή εκείνων στρατηγών, αλλά ακριβώς επειδή ο λαός συσπειρώθηκε γύρω από την Εκκλησία και κάτω από την καθοδήγηση της  προστάτευσε την Πατρίδα».

Ερωτηθείς να σχολιάσει από την εκκλησιαστική άποψη, κατά πόσον η μοναρχία ως καθεστώς είναι προτιμότερη από οποιαδήποτε άλλη μορφή της κυβερνήσεως, ο Αρχιεπίσκοπος Ιλαρίωνας υπενθύμισε, ότι στην ιστορία της κάθε μοναρχίας υπήρχαν τόσο επιτυχείς κυβερνήτες, όσο και ανεπιτυχείς, και για αυτό το λόγο, σύμφωνα με τις Αρχές του Κοινωνικού Δόγματος της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, δεν πρέπει να απολυτοποιήσουμε αυτή τη συγκεκριμένη μορφή της κυβερνήσεως και να θεωρούμε ότι αυτή είναι η προτιμότερη για την Εκκλησία.