Απόφαση για το διορισμό του Μητροπολίτη Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνα στη θέση του Προέδρου της Συνοδικής Βιβλικής και Θεολογικής Επιτροπής ελήφθη στις 5 Οκτωβρίου 2011, κατά την πρώτη ημέρα εργασιών της χειμερινής περιόδου της Ιεράς Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας.

Η Ιερά Σύνοδος δέχθηκε την παραίτηση του Μητροπολίτη Μισνκ και Σλουτσκ Φιλαρέτου και Πατριαρχικού Έξάρχου πάσης Λευκορωσίας από την Προεδρία της Συνοδικής Βιβλικής και Θεολογικής Επιτροπής εκφράζοντας τις ευγνώμονες ευχαριστίες για την πολύχρονη προσφορά του από τη θέση αυτή.  Επίσης τονίσθηκε ότι στα χρόνια της θητείας του αναπτύχθηκε στο υψηλό επίπεδο ενδοεκκλησιαστική και διεθνής θεολογική συζήτηση, διεξάχθηκε ένας σοβαρός διάλογος μεταξύ του εκκλησιαστικού επιστημονικού κόσμου και της κοσμικής επιστήμης. Επιλύθηκαν θεολογικά θέματα, τα οποία παραπέμφθηκαν στην Επιτροπή από τις εκκλησιαστικές αρχές.

Ο Μητροπολίτης Ιλαρίωνας εργάσθηκε ως μέλος της Συνοδικής Βιβλικής και Θεολογικής Επιτροπής από το έτος 1996. Ο Ιεράρχης κατέχει επιστημονικούς τίτλους και βαθμίδες σε μια σειρά εγχωρίων και εξωτερικών Πανεπιστημίων. Ειδικότερα είναι Διδάκτωρ φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Οξφόρδης, Διδάκτωρ θεολογίας του Ορθόδοξου Θεολογικού Ινστιτούτου Αγίου Σεργίου Παρισίων, Επίτιμος Διδάκτωρ θεολογίας της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Καταλονίας, Επίτιμος καθηγητής της Ρωσικής Χριστιανικής Ακαδημίας Ανθρωπιστικών Σπουδών, Καθηγητής του Πανεπιστημίου Φριβούργου της Ελβετίας.

Επίσης ο Σεβασμιώτατος κ. Ιλαρίωνας είναι Πρόεδρος του συντακτικού συμβουλίου του “Περιοδικού του Πατριαρχείου Μόσχας”, Πρόεδρος της συντακτικής επιτροπής του περιοδικού “Εκκλησία και χρόνος” (Μόσχα), μέλος της συντακτικής επιτροπής των περιοδικών «Θεολογικά πονήματα» (Μόσχα), «Studia Monastica» (Βαρκελώνη), της επιστημονικής ιστορικής σειράς «Βυζαντινή βιβλιοθήκη» (Αγία Πετρούπολη).

Ο νεοδιόριστος Πρόεδρος της Συνοδικής Βιβλικής και Θεολογικής Επιτροπής τυγχάνει συγγραφέας περισσότερων των 700 δημοσιευμάτων, συμπεριλαμβανομένων και  μονογραφιών στις πατερικές σπουδές, στη δογματική θεολογία και εκκλησιαστική ιστορία, όπως επίσης και μεταφράσεων των πατερικών έργων από τα Ελληνικά και τα Συριακά. Το έτος 2005 του απονεμήθη  βραβείου του Μητροπολίτη Μακαρίου για το μνημειώδες πόνημά του «Το ιερό μυστήριο της Εκκλησίας. Εισαγωγή στην ιστορία και τα προβλήματα των ονοματολατρικών εριδών».

***

Η Συνοδική Θεολογική Επιτροπή συστάθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 1993 κατόπιν αποφάσεως της Ιεράς Συνόδου. Το 2009 μετονομάσθηκε σε Συνοδική Βιβλική και Θεολογική Επιτροπή και αποτελεί μόνιμο όργανο της Ιεράς Συνόδου με συμβουλευτικές και αναλυτικές αρμοδιότητες.

Γενικοί στόχοι:

  • Διεκπεραίωση των εντολών του Προκαθημένου της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας, της Ιεράς Συνόδου και άλλων εκκλησιαστικών ιδρυμάτων, οι οποίες άπτονται της εξετάσεως των θεμάτων του θεολογικού και δογματικού χαρακτήρα,
  • Θεολογική ανάλυση των επίκαιρων προβλημάτων της ζωής της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας,
  • Συντονισμός του επιστημονικού και θεολογικού έργου, το οποίο πραγματοποιείται από τα Συνοδικά ιδρύματα, τις επαρχίες  και άλλες εκκλησιαστικές δομές.

Η σύνθεση της Επιτροπής εγκρίνεται με απόφαση της Ιεράς Συνόδου. Τα μέλη της είναι θεολόγοι Επίσκοποι, κληρικοί και λαϊκοί-καθηγητές των θεολογικών σχολών, υπάλληλοι των θεολογικών, θεολογικών και μορφωτικών και συνοδικών ιδρυμάτων της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας. Επίσης στο έργο της Επιτροπής  συμμετέχουν και εμπειρογνώμονες και σύμβουλοι.

Πρώτος Πρόεδρος της Επιτροπής διατέλεσε ο Μητροπολίτης Μινσκ και Σλουτσκ Φιλάρετος, Πατριαρχικός Έξαρχος πάσης Λευκορωσίας, συγγραφέας μεγάλου αριθμου των θεολογικών πονημάτων και δημοσιευμάτων, κάτοχος επιστημονικών τίτλων στον τομέα θεολογίας μιας σειράς γνωστών ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων.