Σε σχόλιό του στο ειδησεογραφικό πρακτορείο TASS ο Πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας αναφέρθηκε ειδικότερα δε στην απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου της Ουκρανίας για το παράνομο της μετονομασίας της Ουκρανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας.

Φέτος η Ιερά Μητρόπολη Κιέβου υπέβαλε μήνυση στο περιφερειακό διοικητικό δικαστήριο Κιέβου εναντίον του Υπουργείου Πολιτισμού της Ουκρανίας ζητώντας την άρση του διατάγματος του ἐν λόγῳ Υπουργείου περί εξαναγκαστικής μετονομασίας της Ουκρανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας, κατά το οποίο απαγορευόταν επισήμως ο χαρακτηρισμός «ουκρανικός» στην κανονική Ουκρανική Εκκλησία, τις επαρχίες, τις κοινότητες και τις ιερές μονές.

Η μετονομασία όπως διακηρύσσεται αποβλέπει στον εξαναγκασμό της Ουκρανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας να αναφέρει στην ονομασία της ότι ανήκει στο Πατριαρχείο Μόσχας, δηλαδή να δεχθεί ότι είναι ξένος, «μη ουκρανικός» θρησκευτικός οργανισμός.  Ο πραγματικός όμως σκοπός είναι η κλοπή και η παράδοση της ονομασίας της στην ούτως λεγόμενη «Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας», κάτι το οποίος θα διευκόλυνε τις καταλήψεις των ναών της κανονικής Εκκλησίας στην Ουκρανία και την επανακαταχώρηση των εσωτερικών κανονισμών λειτουργίας τους.

Τυπικά στον κατάλογο των υπό μετονομασία οργανισμών προστέθηκε ένας αριθμός νομικών προσώπων άλλων ομολογιών. Αλλά ο βασικός στόχος είναι η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία. Δεν έκρυβε αυτά ο νομοθέτης που εκπόνησε το σχετικό νόμο για τη μετονομασία, που χρησίμευσε ως θεμέλιο για το σχετικό διάταγμα του Υπουργείου Πολιτισμού. Τη μερίδα του λέοντος από τον καταρτισθέντα κατάλογο αποτελούν οι οργανισμοί, οι οποίοι υπάγονται στην Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία.

Το διοικητικό δικαστήριο προφανώς αντιλαμβάνεται ότι προτού εξετασθεί ουσιαστικά η διαφορά, οι τοπικές αρχές θα μπορέσουν να προχωρήσουν σε μετονομασία αυτόβουλα. Και τούτο θα μπορέσει να οδηγήσει σε νέο κύμα καταλήψεων των Ι. Ναών και νέο γύρο ομολογιακής αντιπαραθέσεως στην Ουκρανία. Γι΄αυτό ως προσωρινό προστατευτικό μέτρο το δικαστήριο επέβαλε απαγόρευση στις τροποποιήσεις στο Κρατικό Μητρώο Ακινήτων της Ουκρανίας, που αφορούν στις θρησκευτικές οντότητες της Ουκρανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας.

Το Υπουργείο Πολιτισμού της Ουκρανίας, ή ορθότερα, τα στελέχη που έμειναν από το καθεστώς το Ποροσένκο, υπέβαλαν εφέσεις και κατέβαλαν προσπάθειες για να πετύχουν την άρση της απαγορεύσεως αυτής. Αλλά το Ανώτατο Δικαστήριο απέρριψε την αίτησή του. Τώρα αναμένουμε την απόφαση του διοικητικού δικαστηρίου επί της ουσίας της μηνύσεως.

Μελλοντικά προφανώς χρειάζεται η αναθεώρηση της θρησκευτικής νομοθεσίας της Ουκρανίας, διότι όπως έχει δεν εξασφαλίζει την επαρκή προστασία δικαιωμάτων των πιστών και δύναται να θεωρείται ότι εισάγει διάκριση. Ευελπιστώ ότι οι ουκρανικές αρχές θα βρούν το πολιτικό θέλημα να αναθεωρήσουν τη νομοθεσία που εισάγει διάκριση, προκειμένου να κρατήσουν τη χώρα τους από την περαιτέρω διομολογιακή αντιπαράθεση και τη διαίρεση των πολιτών τους με γνώρισμα «δικός μας – ξένος».