Με τους μετέχοντας του Γ’ Θερινού Θεολογικού Ινστιτούτου για τους Ρωμαιοκαθολικούς Ιερείς είχε συνάντηση στις 30 Αυγούστου 2017 ο Αγιώτατος Πατριάρχης Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών κ.κ. Κύριλλος στην «Κόκκινη» Αίθουσα του Ιερού Καθεδρικού Ναού Σωτήρος Χριστού.

Την ομάδα συνόδευε ο Ιερέας Υάκινθος Destivelle, στέλεχος του Ποντιφικού Συμβουλίου για την Προώθηση της Ενότητας των Χριστιανών.

Επίσης συμμετείχαν ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας, Πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας, ο Ιερέας Αλέξιος Ντίκαρεφ, στέλεχος του ΤΕΕΣ, και ο διάκονος Δημήτριος Σερόφ, Διευθυντής του Διεθνούς Τμήματος του Θεολογικού Ινστιτούτο Μεταπτυχιακών και Διδακτορικών Σπουδών Άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος.

Καλωσορίζων τους προσκεκλημένους ο Αγιώτατος κ. Κύριλλος ανέφερε: «Μου φαίνεται καλή ιδέα είναι να συνέρχονται στη Μόσχα για να συμμετάσχουν στο λεγόμενο Θερινό Ινστιτούτο οι κληρικοί της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας ενώ οι εκπρόσωποι της καθ΄ἡμᾶς Εκκλησίας αντιστοίχως να μεταβαίνουν στη Ρώμη και το Βατικανό, προκειμένου να γνωρίσουν από κοντά την ηγεσία και την πορεία της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας». Έτσι, κατά τον Πατριάρχη Κύριλλο, θα υπάρξει η αμοιβαία μέσα από συστηματοποιημένες επαφές γνωριμία με την πορεία και των δύο Εκκλησιών.

«Διάτι μιλάω για σύστημα; Διότι και στο παρελθόν είχαμε μεμονωμένες επαφές…Από τη θέση, την οποία τώρα κατέχει ο Σεβασμιώτατος κ. Ιλαρίωνας, οργάνωσα επανειλημμένως τέτοιες μεταβάσεις και ο ίδιος συνόδευσα μια τέτοια ομάδα στη Ρώμη. Και όμως ήταν μεμονωμένα περιστατικά, ενώ από τώρα έχουμε σύστημα ολόκληρο, το οποίο θα συμβάλει στην αλληλογνωριμία των νέων κληρικών και των δύο Εκκλησιών».

Σύμφωνα με τον Προκαθήμενο της Ρωσικής Εκκλησίας, η δημιουργία αυτού του είδος συστήματος προκύπτει από τη συνάντηση του Πατριάρχη Κυρίλλου και του Πάπα Ρώμης Φραγκίσκου στην Αβάνα το έτος 2016. «Αυτή η συνάντηση έδωσε μεγάλη ώθηση στις διμερείς μας σχέσεις. Μία από τις λαμπρές συνέπειες αυτής ήταν η μεταφορά των τιμίων λειψάνων του Αγίου Νικολάου από το Μπάρι στη Ρωσία. Αυτό ήταν εντελώς ιδιαίτερο γεγονός με τεράστια πνευματική επιρροή».

Ο Αγιώτατος κ. Κύριλλος υπενθύμισε ότι κατά το δίμηνο φιλοξενίας των τιμίων λειψάνων στη Μόσχα και την Αγία Πετρούπολη το ιερό κειμήλιο προσκύνησαν περίπου δυόμισι εκατομμύρια πιστοί.

Ο Προκαθήμενος της Ρωσικής Εκκλησίας ανέφερε ότι σύμφωνα με παλαιές εκτιμήσεις ο μεγαλύτερος αριθμός προσκυνητών έχει σχέση με την ιερά αποδημία στη Μέκκα, στην οποία μεταβαίνουν περίπου δύο εκατομμύρια ετησίως. Το τιμίο λείψανο του Αγίου Νικολάου στη Ρωσία προσκύνησαν περισσότεροι πιστοί απ’ο, τι μουσουλμάνοι επισκέπτονται τη Μέκκα. Και αυτό μόνο σε δύο μήνες. Τι θα γινόταν σε περίπτωση φιλοξενίας των τιμίων λειψάνων στη Ρωσία για ένα χρόνο, αναρωτήθηκε ο Αγιώτατος κ. Κύριλλος.

«Όταν αποχαιρετούσα τα τιμία λείψανα στην Αγία Πετρούπολη στο λόγο μου προς το λαό τόνισα ότι καμία εκκλησιαστική-διπλωματική ή σκέτως διπλωματική ενέργεια δεν θα εδύνατο να προσφέρει τόσο πολή για την προσέγγιση της Ανατολής και της Δύσεως όσο η μεταφορά των τιμίων λειψάνων του Αγίου Νικολάου στη Ρωσία».

Από τη συνάντηση στην Αβάνα προέκυψαν και λοιπές πολύ σημαντικές συνέπειες, μια εκ των οποίων η κοινή μαρτυρία για την τραγωδία των χριστιανών στη Μέση Ανατολή.

«Στο διεθνές επίπεδο απέφευγαν να αξιολογήσουν την κατάσταση των χριστιανών στην περιοχή της Μέσης Ανατολής ως γενοκτονία και γενικώς δεν χρησιμοποιούσαν το σχετικό όρο. Ενώ μετά την Κοινή μας Διακήρυξη το Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών αναφερθηκε στη γενοκτονία των χριστιανών στη Μέση Ανατολή. Τώρα η χρήση του όρου «γενοκτονία» σε σχέση με τους χριστιανούς της ἐν λόγῳ περιοχής γίνεται σχεδόν παντού στο διεθνές χώρο. Είναι σημαντικό να επιστήσουμε το ενδιαφέρον για την τραγωδία του χριστιανισμού και των χριστιανών στην εστία τους».

Ακόμη ο Αγιώτατος κ. Κύριλλος χαρακτήρισε ως σπουδαία τα σημεία της Κοινής Διακηρύξεως, όπου γίνεται αναφορά στην κατάσταση στην Ουκρανία και κυρίως όπου η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία και η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία δηλώνουν σαφώς ότι οι Εκκλησίες στην Ουκρανική κρίση πρέπει να αποβλέπουν στην ειρήνευση. «Γνωρίζετε ότι η Εκκλησία μας από την αρχή δήλωσε ότι η αποστολή της Εκκλησίας σε μία τέτοια σύγκρουση μόνο ειρηνευτική μπορεί να είναι. Ως Εκκλησία έχουμε ποίμνιο και στη Δυτική, και στην Ανατολική, και στην Κεντρική Ουκρανία. Μα είναι δυνατόν η Εκκλησία να ταυτίζεται μόνο με τους μεν, ενώ να αποφεύγει τους δε; Τούτο σημαίνει να γίνουμε εχθροί για κάποιους. Είναι αδύνατο η Εκκλησία να γίνει εχθρός κάποιου».

Ο Αγιώτατος Πατριάρχης επίσης ἐν συνομίᾳ έθιξε το θέμα του ουνιτισμού, «γύρω από το οποίο υπήρξε πολύς αγώνας και εχύθη πολύ αίμα. Το λάθος και ο κίνδυνος του ουνιτισμού έγκειται στο ότι αποτελούσε προσπάθεια επανενώσεως με ένα μόνο μέρος της Εκκλησίας μεσα από τη διάσχιση από το άλλο: δηλαδή η ένωση με τη Ρώμη και η διακοπή σχέσεων με τις οικείες κοινότητες. Και όπου είναι η ρωγμή, είναι πάντα η διάσπαση, το αίμα και ο πόνος. Είναι θαυμάσια που από κοινού με τον Πάπα τονίσαμε ότι ο ουνιτισμός δεν είναι πλέον μέθοδος αντιμετωπίσεως διαιρέσεων».

Επίσης στην Κοινή Διακήρυξη ο Πάπας Ρώμης Φραγκίσκος και ο Πατριάρχης Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών κ.κ. Κύριλλος από κοινού υπογράμμισαν την ανάγκη προστασίας των χριστιανικών αξιών του Ευρωπαϊκού βίου και του Ευρωπαϊκού πολιτισμού.

Στα πλαίσια αυτά ο Αγιώτατος κ. Κύριλλος υπενθύμισε τα του μακαριστού Πάπα Ιωάννη Παύλου Β’ για τον Επανευαγγελισμό της Ευρώπης.

Ο κ. Κύριλλος ενημέρωσε για τον αγώνα στη Ρωσία γύρω από ηθικά θέματα. «Όμως ευχαριστούμε το Θεό ότι το μήνυμα το οποίο η Εκκλησία μας εκπέμπει προς τους ανθρώπους και ιδίως στον τομέα οικογενειακής ηθικής, το δέχεται θετικώς η συντριπτική πλειοψηφία της κοινωνίας, ακόμη και η πλειοψηφία του Κοινοβουλίου μας. Το μόνο θέμα το οποίο συζητιέται ακόμη είναι εκείνο των αμβλώσεων. Ἐν τούτοις τα τελευταία όλοι και περισσότεροι, συμπεριλαμβανομένων και των βουλευτών, αντιλαμβάνονται την ανάγκη υιοθετήσεως περιορισμών ως προς τις εκτρώσεις».

Η αποστολή της Εκκλησίας σήμερα αποβλέπει στην αναμόρφωση της συνειδήσεως των ανθρώπων, αλλά λόγῳ της αδράνειας, η οποία ως αφετηρία έχει  την παράδοση, δεν είναι και τόσο εύκολα. Ο βασικός στόχος μας είναι η νεολαία.

Ο Αγιώτατος Πατριάρχης Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών κ.κ. Κύριλλος πληροφόρησε τους μετέχοντας του Γ’ Θερινού Θεολογικού Ινστιτούτου για τους Ρωμαιοκαθολικούς κληρικούς για τη δημιουργία των σχετικών υποδομών στη Ρωσική Εκκλησία για την προώθηση του έργου με τη νεολαία. «Σχεδόν σε κάθε ενορία, εκτός πολύ μικρών, υπάρχει ειδικός, ο οποίος ασχολείται με τους νέους. Τώρα προωθούμε πρωτοβουλίες σχετικά με την οργάνωση του εθελοντικού κινήματος σε όλη την επικράτεια. Σε πολλά Πανεπιστήμια έχουμε Ορθοδόξους Ιερείς και λειτουργούν Παρεκλήσια».

Σύμφωνα με τον Αγιώτατος κ. Κύριλλο η νέοι στη Ρωσία και το μετασοβιετικό χώρο επηρεάζονται από δύο στοιχεία: είναι τα κατάλοιπα της σοβετικής αθεΐας, η αγωγή των ίδιων των γονέων, οι οποίοι επηρεάζουν τα παιδιά τους αθεϊστικά στο καθημερινό επίπεδο. Ταυτόχρονα αυτά τα κατάλοιπα είναι μεμιγμένα με το δυτικό πολιτισμό με τις αξίες καταναλωτισμού και την περιφρόνηση της πνευματικής ζωής. «Παρά τις δυσκολίες αυτές να τονίσω και σημαντικές βελτιώσεις στον τομέα χριστιανοποιήσεως των νέων μας», είπε ἐν κατακλείδι ο Προκαθήμενος της Ρωσικής Εκκλησίας.

Ο Ιερέας Υάκινθος Destivelle ευχαρίστησε τον Αγιώτατο Πατριάρχη Κύριλλο για τη συνάντηση και τη συνομιλία, για τη δυνατότητα προσκυνήματος σε Ναούς και Μονές και εξέφρασε την ελπίδα για την περαιτέρω προώθηση του προγράμματος του Θερινού Ινστιτούτου, το οποίο ασχολείται με κατάρτιση των Ιερέων, που θα αναλάβουν την υλοποίηση της Κοινής Διακηρύξεως του Πάπα Φραγκίσκου και του Πατριάρχη Κυρίλλου.

Ο Αγιώτατος κ. Κύριλλος απάντησε σε ερωτήσεις των προσκεκλημένων.

Περαίνων ο Προκαθήμενος της Ρωσικής Εκκλησίας επέδωσε ενθύμια στους μετάσχοντας της συναντήσεως.