Της Θείας Λειτουργίας την εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, στις 28 Αυγούστου 2017, προέστη ο Αγιώτατος Πατριάρχης Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών κ.κ. Κύριλλος στον Ιερό Πατριαρχικό Καθεδρικό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου Κρεμλίνου.

Επίσης στις 28 Αυγούστου πριν από εκατό χρόνια πραγματοποιήθηκε η έναρξη της Τοπικής Κληρικολαϊκής Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας, όπου αποφασίσθηκε η ανασύσταση του θεσμού Πατριαρχείου.

Επίσης συλλειτούργησαν οι Μητροπολίτες: Κρουτίτσης και Κολόμνας Ιουβενάλιος, Κισινιόφ και Μολδαβίας Βλαδίμηρος, Αστανάς και Καζακστάν Αλέξανδρος, επικεφαλής της Μητροπολιτικής Περιφέρειας στη Δημοκρατία το Καζακστάν, Τασκένδης και Ουζμπεκιστάν Βικέντιος, επικεφαλής της Μητροπολιτικής Περιφέρειας Κεντρικής Ασίας, Αγίας Πετρουπόλεως και Λάντογκας Βαρσανούφιος, Πρωτοσυγκελεύων του Πατριαρχείου Μόσχας, Μινσκ και Ζασλάβλ Παύλος, Πατριαρχικός Έξαρχος πάσης Λεκορωσίας, Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας, Πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας, Θεοδοσίας και Κερτς Πλάτων, πλειάδα Ιεραρχών και κληρικών του Πατριαρχείου Μόσχας.

Επίσης συμμετείχαν εκπρόσωποι των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών παρά τον Πατριαρχικό Θρόνο Μόσχας: ο Μητροπολίτης Κυρήνης Αθανάσιος (Πατριαρχείο Αλεξανδρείας), ο Μητροπολίτης Φιλιππουπόλες Νήφων (Πατριαρχείο Αντιοχείας), ο Επίσκοπος Μοράβιτσι Αντώνιος (Εκκλησία Σερβίας), ο Αρχιμανδρίτης Θεόκτιστος (Εκκλησίας Βουλγαρίας), ο Αρχιμανδρίτης Σεραφείμ (Ορθόδοξος Εκκλησία Τσεχίας και Σλοβακίας).

Ακόμη παρέστησαν οι μετέχοντες του Γ’ Θερινού Θεολογικού Ινστιτούτου για τους Ρωμαιοκαθολικούς Ιερείς από την Ιταλία.

Στο «Εἴπωμεν πάντες» εντάχθησαν ειδικές ευχές που έχουν σχέση με την εκατονταετηρίδα της Ιεράς Κληρικολαϊκής Τοπικής Συνόδου.

Ο Αγώτατος Πατριάρχης Κύριλλος ανέπεμψε ευχαριστήριο ευχή προς τον Κύριο, ο Οποίος «επέβλεψεν εἰς τοὺς κόπους πολλοὺς καὶ τὰς δεήσεις ἐνθέρμους τῶν πιστών δούλων τοῦ Θεοῦ, μελῶν τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ρωσσίας, τῶν Ἱεραρχῶν, των ποιμένων, τῶν μοναχῶν τε καὶ λαϊκῶν κατὰ τοὺς χρόνους τῶν διωγμῶν μαρτυρησάντων καὶ τὴν πάσαν ἐλπίδα αὐτῶν εἰς τὸν Θεὸν ἀναθέντων».

Αμέσως μετά ο Αγιώτατος κ. Κύριλλος προσευχήθηκε υπέρ ειρήνης στην Ουκρανία.

Ακολούθησαν ευχές «ὑπὲρ ἀναπαύσεως τῶν ψυχῶν τῶν κεκοιμημένων πιστῶν δούλων τοῦ Θεοῦ, μελῶν τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς καθ’ἡμᾶς Ἐκκλησίας, τῶν Ἱεραρχῶν, τῶν ποιμένων, τῶν μοναχῶν τε καὶ τῶν λαϊκῶν, ἐκ τῶν ὁποίων πολλοὶ κατὰ τοὺς χρόνους τῶν διωγμῶν ἐξαιτίας τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως βασανισθέντων ἀνελεήτως καὶ μαρτυρησάντων, ἐν φυλακαῖς, δεσμοῖς καὶ πικραῖς δουλείαις τελευτησάντων».

Προ της Θείας Κοινωνίας ο Αρχιεπίσκοπος Σολνετσνογκόρσκ Σέργιος ανέγνωσε το Μήνυμα του Αγιωτάτου Πατριάρχη Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών κ.κ. Κυρίλλου με αφορμή την εκατονταετηρίδα της Τοπικής Κληρικολαϊκής Συνόδου της Ρωσικής Εκκλησίας  1917-1918.

Μετά το πέρας της Θείας Μυσταγωγίας ο Προκαθήμενος της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας κήρυξε το θείο λόγο και ἐν συνεχείᾳ απένειμε υψηλές τιμητικές διακρίσεις σε ευεργέτες της Ρωσικής Εκκλησίας.

Αφού ευχήθηκε στο εκκλησίασμα για την εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου ο κ. Κύριλλος εξέφρασε ιδιαίτερη ευγνωμοσύνη στη μικτή χορωδία της επαρχίας Μόσχας, την  οποία αποτελούν 350 ψάλτες, οι οποίοι «σήμερα έτερπαν την ακοή μας. Ευχαριστώ τους οργανωτές και τους διευθυντές των χορωδιών και εύχομαι να μην χάσουμε τόσο όμορφη παράδοση προκειμένου κατά τα πανηγύρια να τελούμε ακολουθίες με συνοδεία αυτής της μικτής χορωδίας της επαρχίας Μόσχας».

Κατά το επίσημο γεύμα στον Ιερό Ναό του Σωτήρος Χριστού εκ μέρος των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών των Αγιώτατο κ. Κύριλλο προσφώνησε ο Μητροπολίτης Φιλιππουπόλεως Νήφων, ο οποίος μεταξύ άλλων ανέφερε ότι «η επέτειος αυτή είναι γεγονός σημαντικό, το οποίο δεν επηρέασε μόνο την ιστορία της Ρωσικής Εκκλησίας και της Ρωσίας, αλλά και ολόκληρη την ιστορία της Ορθοδοξίας.

Δεν είναι δόγμα της Ορθοδόξου Εκκλησίας ο Πατριαρχικός θεσμός, αλλά τούτο υποδεικνύει κάποια ιδιαίτερη ωριμότητα μιας Εκκλησίας. Η Ρωσική Εκκλησία μεγάλωσε με την αγιότητά της και δικαιολογημένως εντάσσεται στη σειρά των παλαιφάτων Αποστολικών Εκκλησιων, διότι ολόκληρη την Ορθοδοξία επικρότησε την ανασύσταση του Πατριαρχικού θεσμού.

Το διάστημα των σκληρών δοκιμασιών ιδιαίτερα η εκλογή του Πατριάρχη αποδείχθηκε τόσο σπουδαία και απέκτησε κάποια διαφορετική σημασία απ’ο,τι προηγομένως. Τον ΙΣΤ’ αι. με το αυτοκέφαλό της η Ρωσική Εκκλησία αναδείχθηκε ισότιμη αδελφή Εκκλησία, προβάλλοντας την ανεξαρτησία της, ενώ τον Κ’ αι. η εκλογή του Πατριάρχη, αντιθέτως, έφερε τη Ρωσική Εκκλησία πιο κοντά στις άλλες κατά τόπους Εκκλησίες, σφυρηλατώντας έτσι τις αδελφικές σχέσεις και στηρίζοντας το λαό κατά τις διώξεις σε βάρος της Εκκλησίας.

«Η κορυφή της Εκκλησίας είναι ο Πατριάρχης, η οποία η κορυφή υψώνεται πάνω από τον τοπικό περίφραγμο και βλέπει τις λοιπές κορυφές, ορώμενη από αυτές», έλεγε ο Πρωθιερέας Σέργιος Μπουλγκάκοφ.

Αγιώτατε,

Όλη η Ορθοδοξία ατενίζει την κορυφή αυτή της Αγίας Ρωσικής Εκκλησίας στο πρόσωπό Σας, βλέποντας Σας ως σπουδαίο χριστιανικό ηγέτη όχι μόνο για τα δεδομένα της Ρωσία, αλλά και παγκοσμίως. Το κύρος, το οποίο απολαμβάνει ένας Πατριάρχης, οφείλεται κυρίως στο αξίωμά του, αλλά πόσο ευχάριστο είναι αυτό το κύρος να αυξάνει χάρις στη λαμπρή και χαρισματική προσωπικότητα του Προκαθημένου».

Ο Μητροπολίτης Νήφων ευχήθηκε στη Ρωσική Εκκλησία για την εκατονταετηρίδα της ανασυστάσεως του Πατριαρχικού θεσμού και τόνισε ότι «όλοι οι Ορθόδοξοι χαιρόμεθα που η Ρωσική Εκκλησία έχει ένα τέτοιο ηγέτη και καθοδηγητή! Να χαίρεσαι η Ορθοδοξία και να αγάλλει ότι σήμερα το σκάφος της Ρωσικής Εκκλησίας, η οποία πέρασε τους φοβερούς διωγμούς, το καθοδειγούμενο από τον Αγιώτατο Πατριάρχη Κύριλλο, αποτελεί στήριγμα πάντων ἡμῶν!»