Διεθνές Συνέδριο Κορυφής με τίτλο «Ο αμοιβαίος σεβασμός και η ειρηνική συμβίωση ως προϋπόθεση της διαθρησκειακής ειρήνης και σταθερότητας: προστασία των χριστιανών και οπαδών των λοιπών θρησκειών» διεξήχθη στις 7 Μαρτίου 2017 στη Γενεύη στα πλαίσια της 34ης συνεδριάσεως του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων  του ΟΗΕ. Οργανώθηκε κατόπιν πρωτοβουλίας των παρά τον ΟΗΕ μονίμων αντιπροσωπειών της Ρωσίας, της Αγίς Έδρας, του Λιβάνου, της Αρμενίας, της Ουγγαρίας, της Κροατίας, της Κύπρου, της Ελλάδος, της Σερβίας, της Ισπανίας και λοιπών με συμμετοχή των μη κυβερνητικών οργανώσεων, όπως της Αυτοκρατορικής Ορθόδοξης Παλαιστινιακής Ενώσεως (ΑΟΠΕ) και του Παρισιανού Ινστιτουτου Δημοκρατίας και Συνεργασίας (ΙΔΣ).

Μετά τη σύντομη προσφώνηση από συντονιστή του συνεδρίου ο λόγος δόθηκε στον Μητροπολίτη Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνα, Πρόεδρο του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας.

Στην αγόρευσή του ο Σεβασμιώατος προέβη σε ανάλυση ενός ευρέος φάσματος προβλημάτων σχετικά με τις διώξεις σε βάρος των χριστιανών στο σύγχρονο κόσμο καθώς και έθιξε τους ενδεχόμενους τρόπους λύσεως των κρισιακών καταστάσεων στη Μέση Ανατολή. Αναφέρθηκε στη θετική πείρα συνεργασίας στα πλαίσια του Διαθρησκειακού Συμβουλίου της Ρωσίας, η οποία είναι εφικτή χάρη στο μοναδικό πρότυπο ειρηνικής συμβιώσεως των διαφόρων θρησκειών στη Ρωσική γη. Όλα αυτά μπορούν να γίνουν λυσιτελή ως παράδειγμα προς μίμηση για τις άλλες χώρες.

Ο Πρόεδρος του ΤΕΕΣ κάλυψε το θέμα των διώξεων σε βάρος των χριστιανών σε διάφορες περιοχές του πλανήτη και ειδικότερα στη Μέση Ανατολή. «Μέχρι προσφάτως αποσιωπείτο ο μέγεθος των καταδιώξεων και διακρίσεων κατά των χριστιανών, ενώ οι διεθνείς οργανισμοί  προτιμούσαν εθελοτύφλωση, υπέμνησε ο Ιεράρχης και συνέχισε, μέχρι σήμερα είναι επαρκώς διαδεδομένη η αντίληψη ότι δεν αποτελούν στόχο των σκόπιμων διώξεων οι χριστιανοί, οι οποίοι μόνο συνυποφέρουν παραλλήλως με τους λοιπούς από τις επιπτώσεις του πολέμου. Είναι άκρως λανθασμένη αυτή η εκτίμηση. Στα εδάφη υπό τον έλεγχο των μαχητών οι χριστιανοί στην καλύτερη των περιπτώσεων αναγκάζονται να ζούν ως άνθρωποι δευτέρας κατηγορίας και μάλιστα υπό τον όρο καταβολής ειδικού φόρου. Δεν είναι σπάνια να εξοντώνονται οι χριστιανοί χωρίς να επιδικνύεται έλεος έναντι των γυναικοπαίδων».

Αφού έκανε μνεία στη διαδεδομένη πεποίθηση κατά την οποία οι μαχητές, οι οποίοι προβαίνουν σε θηριωδίες τους στη Μέση Ανατολή και σε μερικές άλλες περιοχές του κόμου, δρούν δήθεν από θρησκευτικά κίνητρα, ο Μητροπολίτης Ιλαρίωνας τόνισε με έμφαση:  «Στην πραγματικότητα δεν ισχύουν αυτά. Δεν υπάρχει ούτε ισλαμική, αλλά ούτε και κάποια άλλη τρομοκρατία ἐν ονόματι θρησκείας. Ουδεμία θρησκεία διδάσκει δολοφονία των ανθρώπων, τα κακουργήματα και τις τρομοκρατικές ενέργειες. Αυτή τη θέση την υποστηρίζουν με ενιαία φωνή οι ηγέτες του χριστιανισμού, του ισλάμ και του ιουδαϊσμου».

Πως να ανακοπεί η πορεία εξόδου των χριστιανών από τη Συρία και λοιπές χώρες της περιοχής της Μέσης Ανατολής, διερωτήθηκε ο Πρόεδρος του ΤΕΕΣ. Σύμφωνα με τον κ. Ιλαρίωνα, ιδιαίτερη θέση στην επίλυση του όλου θέματος κατέχει ο χριστιανικός ναός. «Θέλω να επιστήσω την ιδιαίτερη προσοχή των παρόντων στην ανάγκη ανοικοδομήσεως των Ιερών Ναών στη Μέση Ανατολή. Χωρίς των ἐν λειτουργίᾳ Ιερών Ναών δύσκολεύεται κανείς να μιλήσει περί επανόδου χριστιανών στην περιοχή».

Εκτός τούτων ιδιαίτερο επίκαιρο χαρακτήρα αποκτά ο θρησκευτικός διαφωτισμός, ο οποίος δύναται να αποτελέσει ένα αποτελεσματικό μέσο προλήψεως του εξτρεμισμού, πιστεύει ο Σεβασμιώτατος κ. Ιλαρίωνας. Η μεγαλύτερη επιτυχία δύναται να εξασφαλισθεί με την ένταξη στη διαδικασία των ιδίων των θρησκευτικών κοινοτήτων.

Επίσης ο ομιλητής στάθηκε ιδιαίτερα στην κατάσταση σχετικά με την Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας. Αφού υπενθύμισε ότι στην Ουκρανία υπάρχουν μερικές ομάδες, οι αυτοαποκαλούμενες Ορθόδοξες Εκκλησίες, στην ουσία μόνο μια εξ αυτών, δηλαδή η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας του Πατριαρχείου Μόσχας, είναι κανονική, διότι αναγνωρίζεται από το πλήρωμα της Ορθοδοξίας και επίσης από τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Ο Ιεράρχης ενημέρωσε για περιστατικά βιαίων καταλήψεων των Ιερών Ναών της κανονικής Ορθοδόξου Εκκλησίας από σχισματικούς ή κατόπιν ψεύτικων δημοψηφισμάτων. Γνωστές είναι οι περιστάσεις όταν οι πιστοί, αρνούμενοι να παραδώσουν τον Ναό τους στους σχισματικούς, αναγκάσθησαν να «οχυρωθούν» μέσα στο χώρο του Ναού, όπου διέμεναν μέρες χωρίς τροφή και νερό.

Με αυτό τον τρόπο στην Ουκρανία έχουν καταληφθεί δεκάδες Ιεροί Ναοί. Προκειμένου να επικυρωθεί και να νομιμοποιηθεί αυτή η πρακτική στο Κοινοβούλιο της Ουκρανίας κατατέθηκαν διάφορα σχετικά νομοσχέδια. «Διαφωνούμε ριζικώς με τέτοα ωμή παραβίαση των δικαιωμάτων των πιστών, της οποίας τυγχάνουμε μάρτυρες, και καλούμε τον Οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών να προσέξει το θέμα ιδιαίτερα», τόνισε ο Ιεράρχης.

Επίσης ανέφερε τα περιστατικά παραβιάσεως των δικαιωμάτων των χριστιανών και οπαδών των λοιπών θρησκειών στη σύγχρονη Ευρώπη.

Περαίνων ο Ρώσος Ιεράρχης εξέφρασε την ελπίδα για την επίδειξη βουλήσεως από τη διεθνή κοινότητα και τους θρησκευτικούς ηγέτες να προστατεύσουν τους υπό δίωξη χριστιανούς της Μέσης Ανατολής και της Βορείου Αφρικής καθώς και να συμβάλουν να σταματήσουν οι παραβιάσεις των δικαιωμάτων των πιστών σε λοιπές περιοχές του πλανήτη.

Ακολούθως μίλησε ο μόνιμος εκπρόσωπος της Αγίας Έδρας παρά τον ΟΗΕ στη Γενεύη και το Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου Αρχιεπίσκοπος Ιβάν Γιουρκόβιτς, οι Υπουργοί Εξωτερικών της Ουγγαρίας και της Κροατίας.

Το συνέδριο προκάλεσε το έντονο ενδιαφέρον των εκπροσώπων των διαφόρων χωρών του κόσμου, των διαπιστευμένων παρά το παράρτημα του ΟΗΕ στη Γενεύη.