Συλλείτουργο τέλεσαν την εορτή της Μεταμορφώσεως του Κυρίου (κατά το παλαιό ημερολόγιο), στις 19 Αυγούστου 2012, στην Ιερά Μονή Αγίων Μάρθας και Μαρίας στο Άγιο Όρος Γκραμπάρκα ο Αγιώτατος Πατριάρχης Μόσχας και Πασών των Ρωσιών Κύριλλος και ο Μακαριώτατος Μητροπολίτης Βαρσοβίας και πάσης Πολωνίας Σάββας.

Επίσης συλλειτούργησαν μέλη της αντιπροσωπείας της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας: ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας, Πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας, ο Επίσκοπος Σολνετσνογκόρσκ Σέργιος, Διευθυντής της Διοικητικής Γραμματείας του Πατριαρχείου Μόσχας, οι αναπληρωτές Πρόεδροι του ΤΕΕΣ πρωθιερέας Νικόλαος Μπαλασώφ και Ηγούμενος Φιλάρετος Μπουλέκωφ, ο πρωθιερέας Ίγκορ Γιακιμτσούκ, Γραμματέας του ΤΕΕΣ επί των διορθοδόξων σχέσεων, ο πρωτοδιάκονος Βλαδίμηρος Ναζάρκιν, βοηθός του Προέδρου του ΤΕΕΣ καθώς και Ιεράρχες της Πολωνικής Εκκλησίας. Ακόμα παρέστησαν συμπροσευχόμενοι η Ηγουμένη της Μονής Αγίων Μάρθας και Μαρίας με την αδελφότητα αυτής, δεκάδες χιλιάδες προσκυνητές από κάθε γωνιά της Πολωνίας και εξωτερικό.

Τους εορτασμούς τίμησαν με την παρουσία τους ο Πρόεδρος της Άνω Βουλής της Δημοκρατίας της Πολωνίας κ. Μπογκντάν Μπορουσέβιτς, οι Πρέσβεις της Ρωσίας κ. Α. Αλεξέγιεφ και της Λευκορωσίας κ. Β. Γκαϊσενόκ εντεύθεν, ο Ρωμαιοκαθολικός Μητροπολίτης Ιούζεφ Μιχάλικ, Πρόεδρος της Επισκοπικη΄ς Διασκέψεως των Ρωμαιοκαθολικών Επισκόπων της Πολωνίας, Δήμαρχος της πόλεως Μπελοστόκ κ. Ταντέους Τρουσκολιάνσκυ.

Ληξάσης της πανηγυρικής Θείας Λειτουργίας προσφωνών τον Αγιώτατο Πατριάρχη Κύριλλο ο Μακαριώτατος Μητροπολίτς Σάββας μεταξύ άλλων ανέφερε: «Με πνευματική χαρα της αδελφικής εν Χριστώ Ιησού αγάπης καλωσορίζω την Αγιοσύνη Σας καθώς και την τιμία Σας συνοδεία σε αυτό τον ιερό τόπο, τον οποίο ευλαβούνται τόσο στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Πολωνίας, όσο και εκτός…Διερμηνεύω τη χαρά του πληρώματος της Εκκλησίας μας για την παρουσία της Αγιωτητός Σας σε αυτό το μέρος την εορτή της Μεταμορφώσεως του Κυρίου…Η προσυεχή Σας σήμερα εδώ με συμμετοχή χιλιάδων πιστών αποτελεί μεγάλο δώρο άνωθεν γιά όλους μας, οι οποίοι κάθε χρόνο ερχόμαστε εδώ κουβαλώνοτας σταυρούς ευλογίας, υπομονής, χαράς και δοκιμασίας. Χαιρόμενοι για την παρουσία Σας ανάμεσά μας στο Άγιο Όρος Γκραμπάρκα, ανακράζουμε: «Αύτη η ημέρα Κυρίου αγαλιασώμεθα και ευφρανθώμεν εν αυτή». Ο Πολωνός Προκαθήμενος αναφέρθηκε στην αγάπη, το σεβασμό και τη φροντίδα της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Πολωνίας και του λαού της για το Όρος Γκραμπάρκα, διότι ο τόπος αυτός είναι ευλογημένος από πολλές περασμένες γενιές και εδώ σπεύδουν να γονυπετήσουν  και να προσευχηθούν πλήθη προσκυνητών και όχι μόνο Ορθοδόξων πιστών κουβαλώντας τους σταυρούς ως μαρτύριο πίστεως τους.

Σύμφωνα με τον Μακαριώτατο Μητροπολίτη Σάββα κάθε προσωπική επαφή και ιδιαιτέρως των Προκαθημένων των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών ενισχύει την Ορθόδοξη πίστη και την ενότητα, αποτελώντας μαρτύριο της Θείας Αλήθειας και της Αγίας Ορθοδόξίας.

«Μεταλαμβάνοντας το Άχραντο Σώμα και Αίμα του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, γινόμαστε ένα ο ένας με τον άλλο και όλοι μαζί μέλη του ίδιου θεανθρώπινου οργανισμού της Αγίας Εκκλησίας με επικεφαλής τον Ιησού Χριστό. Αποκλείεται να καταστραφεί αυτή η ενότητα από κανένα», τόνισε ο κ. Σάββας και συνέχισε ότι ως Ορθόδοξοι τηρούμε τη διδασκαλία των αγίων πατέρων για τη ζωή. Η Ορθοδοξία είναι ένα είδος πνευματικής φιλοσοφίας, η οποία με την πνευματικότητά της αγιάζει όλο το κόσμο, αρχίζοντας από τον άνθρωπο, που είναι ένας μικρόκοσμος.

«Αγιώτατε, Εσείς και η πολυπληθής μεγάλη Ρωσική Εκκλησία με την χαρακτηριστική δραστηριότητα κατέχετε ιδιάζουσα θέση μέσα στον Ορθόδοξο κόσμο, ανταποκρινόμενοι σε διάφορα σύγχρονα προβλήματα. Οι πολλαπλές προσωπικές Σας παρεμβάσεις σε διάφορα επίκαιρα θέματα, όπως και τα κείμενα της Ρωσικής Εκκλησίας αποτελούν τρανή μαρτυρία της Ορθοδόξου προσεγγίσεως των επίκαιρων προβλημάτων».

Τέλος, Μακαριώτατος Μητροπολίτης Σάββας ευχαρίστησε τον Αγιώτατο Πατριάρχη Κύριλλο για την επίσκεψή του, η οποία αποτελεί μέρος του έργου του για το κάλο του συνόλου της Ορθοδοξίας.

Ο Προκαθήμενος της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Πολωνίας προσέφερε στον Αγιώτατο Πατριάρχη Κύριλλο ένα ιερό εγκόλπιο με τη μορφή της Παναγίας Τσεστονχόβο, ενώ ο κ. Κύριλλος αντιπροσέφερε ως δώρο προς τη Μονή μια εικόνα της Συνάξεως των Αγίων Χολμ και Ποντλέσγιε.

Αντιφωνώντας τον Μακαριώτατο Μητροπολίτη Βαρσοβίας και Πάσης Πολωνίας Σάββα και τους Ιεράρχες των δυο Εκκλησιών, τους εκπροσώπους της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας και κρατικής ηγεσίας της χώρας, ο Αγιώτατος Πατριάρχης Μόσχας και Πασών των Ρωσιών Κύριλλος τους ευχήθηκε για την εορτή της Μεταμορφώσεως του Κυρίου και μεταξύ άλλων ανέφερε:

«Το Όρος Γκραμπάρκα για μάς είναι το Όρος Θαβώρ της Πολωνίας, οπου προσέρχεται πλήθος ανθρώπων για να έλθουν σε επαφή με αυτό το ιερό μέρος και να αισθανθούν την εδώ χάρη. Δεν υπάρχουν εδώ ιστορικά μνημεία, ούτε χειροποίητα αριστουργήματα των ανθρώπων, όλα είναι πολύ απλά, αλλά χιλιάδες άνθρωποι από την Πολωνία και άλλες χώρες προσέρχονται εδώ διότι η καρδιά τους αισθάνεται εδώ την παρουσία της Θείας χάριτος».

Μετά την εκτενή αναφορά στο νόημα της εορτής ο Ρώσος Προκαθήμενος συνέχισε λέγων, ότι ο Λόγος του Θεού μας διδάσκει ότι με τη δύναμη της χάριτος επιτελείται το έργο της σωτηρίας του ανθρώπου. Τῇ γὰρ χάριτί ἐστε σεσωσμένοι διὰ τῆς πίστεως· καὶ τοῦτο οὐκ ἐξ ὑμῶν, Θεοῦ τὸ δῶρον, οὐκ ἐξ ἔργων, ἵνα μή τις καυχήσηται (Εφ. 2. 8-9). Η χάρη του Θεού ανταποκρίνεται στην πίστη του ανθρώπου και τον σώζει και μεταμορφώνει το κόσμο γύρω του.

Η αποστολή μας, πιστεύει ο Αγιώτατος κ. Κύριλλος, είναι το διά της πίστεώς μας άνοιγμα για την ενέργεια της χάριτος, να γίνουμε ιστίο, το οποίο γεμίζει ο άνεμος του Θεού και μας πηγαίνει στη Βασιλεία των Ουρανών.

Καλούμαστε να συμβάλουμε στην ενέργεια της χάριτος του Θεού επί όλης της δημιουργίας. Αυτός είναι ο λόγος διατί ο χριστιανός αδυνατεί να περιορίζει την εκδήλωσει της θρησκευτικότητάς τους μόνο στο προσωπικό ή το οικογενειακό επίπεδο. Είναι αδύνατο να εκδηλώσει την πίστη στο σε ένα γκέτο. Μόνο με γνώμονα τις χριστιανικές του πεποιθήσεις στο προσωπικό, το οικογενειακό και το κοινωνικό επίπεδο ο χριστιανός μετέχει της μεταμορφώσεως του περιβάλλοντος κόσμου με τη δύναμη της Θείας χάριτος.

Από την εμπειρία μας ξέρουμε τι πάει να πει η οικοδομή του κόσμου χωρίς το Θεό. Αυτή η προσπάσθεια τόσο στην πρώην Σοβιετική Ένωση, όσο και στην Πολωνία ήταν καταστροφική. Με το παράδειγμά μας, το οποίο περιλαμβάνει τη δράμα των μαρτύρων και ομολογητών, πρέπει να δείξουμε στον κόσμο τη αδυναμία οικοδομής μιας ακμαίας και δίκαιης κοινωνίας χωρίς το Θεό. Έχοντας την πίστη τους και τη χριστιανική ηθική ως γνώμονα των πράξεών τους οι χριστιανοί μετέχουν πολλών σπουδαίων για την κοινωνία έργων.

Ο Ρώσος Προκαθήμενος επίσης αναφέρθηκε στη σημασία της υπογραφής του Κοινού Μηνύματος προς τους λαούς Ρωσίας και Πολωνίας από τον ίδιο και τον Ρωμαιοκαθολικό Μητροπολίτη Ιούζεφ Μιχάλικ. Το Μήνυμα περιλαμβάνει μια ίσως βασική σκέψη, δηλαδή ότι η βελτίωση των σχέσεων μεταξύ των δυο λαών μπορεί να επιτευχθεί μόνο με τη βοήθεια του Θεού. Πιστεύουμε ότι με τη δύναμη της χάριτος του Θεού, η οποία αποτελεί απάντηση στην προσευχή των λαών μας, οι σχέσεις μεταξύ τους θα βελτιωθούν. Η βασική μας ελπίδα για τη βελτίωση των σχέσεων έγκειται στο Θεό.

Ο Πατριάρχης Μόσχας και Πασών των Ρωσιών Κύριλλος ευχαρίστησε τον Προκαθήμενο της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Πολωνίας για τις τεράστιες αλλαγές τα τελευταία χρόνια στην Πολωνία. Πρόκειται για την έγερση νέων Ιερών Ναών, την ανάπτυξη της θεολογικής παιδείας, το κοινωνικό έργο και το έργο με την νεολαία, την αναβάθμιση των σχέσεων με τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία της Πολωνίας.

«Θα ήθελα να μεταφέρω σε όλους εσάς την αγάπη και την ευλογία της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας, της Εκκλησίας Μητρός για την Ορθόδοξη Εκκλησία της Πολωνίας. Μεταφέρω την ευλογία των τιμίων λειψάνων των αγίων Σεργίου του Ραντονέζ, Σεραφείφ του Σαρώφ, των Αγίων της Λαύρας των Σπηλαίων του Κιέβου, του Αγίου Ιώβ του Ποτσάγιεφ και άλλων. Από τα βάθη της καρδιάς σας εύχομαι την πνευματική άνοδο από δύναμη σε δύναμη. Ο Θεός φυλάξοι την Πολωνία και την Αγία Ρωσία και να δείξει έλεος σε όλους, όσοι με πίστη εν προσευχή προστρέχουν σε Αυτόν», έκλεισε ο Πατριάρχης Κύριλλος.

Ο Ρώσος Προκαθήμενος προσέφερε επίσης στον Μακαριώτατο κ. Σάββα δυο ιερά εγκόλπια και ένα σταυρό σύμβολα της Προωθιεραρχικής διακονίας.

Σύμφωνα με την παράδοση του Αγίου Όρους Γκραμπάρκα ο Προκαθήμενος της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας ευλόγησε τον σταυρό, τοποθετημένο στην ανατολική πλευρά του Καθολικού της Μεταμορφώσεως του Κυρίου.

Τέλος ο Μακαριώτατος Μητροπολίτης Βαρσοβίας και πάσης Πολωνίας Σάββας απένειμε στον Προκαθήμενο της Ορθοδόξου Εκκλησάις της Ρωσίας παράσμο της Αγίας Μαρίας Μαγδαλινής Α΄ Τάξεως και άλλων Τάξεων σε μέλη της συνοδείας του Αγιωτάτου Πατριάρχου Κυρίλλου. Επίσης ευχαρίστησε τις κρατικές αρχές και όλους όσοι εργάσθηκαν για την οργάνωση της επισκέψεως του Αγιωτάτου Πατριάρχου Κυρίλλου στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Πολωνίας.