Παρουσίαση του βιβλίου «Ελευθερία και ευθύνη. Αναζητώντας την αρμονία. Ανθρώπινα δικαιώματα και αξιοπρέπεια του προσώπου» του Αγιωτάτου Πατριάρχη Μόσχας και Πασών των Ρωσιών Κυρίλλου, το οποίο μεταφράσθηκε πρόσφατα στην Εσθονική γλώσσα, πραγματοποιήθηκε στις 18 Μαρτίου 2012 στις εγκαταστάσεις της Εθνικής βιβλιοθήκης της Εσθονίας. Κατά την παρουσίαση μίλησαν ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας, Πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας, ο Μητροπολίτης Τάλλιν και πάσης Εσθονίας Κορνήλιος, ο πρωθιερέας Ιουβενάλιος Καάρμα, εφημέριος του Ιερού Καθεδρικού Ναού Αγίου Αλεξάνδρου Νιέφσκυ και μέλος της Ιεράς Συνόδους της Ορθοδόξου Εκκησίας της Εσθονίας του Πατριαρχείου Μόσχας κ. Σ. Μιάννικ.

Στην εκδήλωση παρέστησαν ο Επίσκοπος Νάρβας και Πριτσούντγιε Λάζαρος, μέλη της συνοδείας του Μητροπολίτη Ιλαρίωνα, ο Πρέσβης της Ρωσικής Ομοσπονδίας στην Εσθονία κ. Κ. Μερζλγιακώφ, ο Ρωμαιοκαθολικός Επίσκοπος της Εσθονίας Φίλιππος, κονωνικοί παράγοντες, άνθρωποι των γραμμάτων και πολιτισμού, διπλωμάτες, δημοσιογράφοι.

Στην ομιλία του ο Πρόεδρος του ΤΕΕΣ εξέφρασε τη χαρά του από την δυνατότητα παρουσίασης της Εσθονικής μεταφράσεως του πονήματος «Ελευθερία και ευθύνη» του Αγιωτάτου Πατριάρχη Μόσχας και Πασών των Ρωσιών Κυρίλλου. Ο κ. Κυριλλος ασχολήθηκε με τη συγγραφή του πονήματός του του από τη θέση του Προέδρου του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας. Αποτελεί μια συλλογή των άρθρων και ομιλιών του Αγιωτάτου κ. Κυρίλλου όπου πραγματεύεται ένα θεμελιώδους σημασίας ερώτημα όπως είναι η ελευθερία του ανθρώπου, το οποίο καλείται να προσδιορίσει τη γενική πορεία της σύγχρονης ανάπτυξης της κοινωνίας.

Η συλλογή έχει κυκλοφορήσει σε μεταφράσεις στις βασικές γλώσσες και δεν παύει να προκαλεί μόνιμο ενδιαφέρον των αναγνωστών από το χώρο των ανθρωπιστικών επιστημων: θεολόγων, φιλόσοφων, διαμεσολαβητών κ.α.

Η σύγχρονη ζωή μας παρουσιάζει δυο αποκλίνουσες προσεγγίσεις της ελευθερίας και ευθύνης. Η μια βλέπει την ανθρώπινη ελευθερία ως μια αυτάρκη κατηγορία του ανθρωποκεντρικού κόσμου. Εκ τούτου ακολουθούν η άρνηση της συμβολής της θρησκείας στον κοινωνικό βίο και οι προσπάθειες οικοδομής ενός κόσμου χωρίς το Θεό, δηλαδή ενός κόσμου του οποίου ο άνθρωπος αποτελεί το μέτρο του. Ως παράγογα αυτού του φρονήματος βλέπουμε γύρω μας την κυριαρχία του πάθους, της αδικίας, του πολέμου και της αυθαιρεσίας. Καθ΄ημάς αυτή και μόνο αυτή είναι η ανθρωπότητα αποκομμένη απο την πνευματική παράδοση.

Μια δεύτερη προσέγγιση, την οποία υποστηρίζει ο Προκαθήμενος της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας στο πόνημά του βασίζεται στη βαθιά πεποίθηση ότι η ελευθερία αποκτά την αξία της μόνο τότε όταν κατεργάζεται τη σωτήρία του ανθρώπου, λειτουργεί ως μέσο για να ζεί ο άνθρωπος σύμφωνα με το θέλημα του Θεού. Ανεύθυνη και ανήθική ελευθερία καταλήγει σε ένα κενό σχήμα, γεμάτο ασυδοσία και αμαρτία.

Η ελευθερία για έναν πιστό έχει την αφετηρία στον Πλάστη, καλείται να φέρει ευθύνη για το δώρο αυτό και να το χρησιμοποιεί στον προσωπικό του βίο όσο και στις σχέσεις του με τους συνανθρώπους. Όλοι άνθρωποι έχουν ροπή προς την αμαρτία. Η κοινωνία πρέπει να δημιουργήσει συνθήκες οι οποίες να συγκρατούν τους αδελφούς μας για να μην προβαίνουν σε βλάσφημες πράξεις όπως εκείνη, π.χ. στο Ναό του Σωτήρα της Μόσχας πρόσφατα. Η ανθρωπότητα δεν είναι για μια τέτοια πραγμάτωση της ελευθερίας. Και όμως ένας άνθρωπος αποκομμένος από τον πολιτισμό του, ο οποίος δεν έχει ιδέα του ιερού και του όσιου, χάνει ίσως και την αντίληψη του άξιου και του επαίσχυντου. Καλούμαστε όλοι εμείς διά των ΜΜΕ και του πολιτισμού, διά της αγωγής και παιδείας να καθιερώσουμε στην κοινωνία την αγάπη προς το Θεό και τον πλησίον και όχι τα ιδεὠδη της ασυδοσίας και του πάθους.

Πώς οικοδομείται μια ελεύθερη κοινωνία η ανάπτυξη της οποίας να συμβάλλει στην αύξηση της αρετής στον άνθρωπο, αυτό το θέμα πραγματεύεται στο βιβλίο του Αγιωτάτου Πατριάρχη Κυρίλλου. Οι μελέτες, που περιλαμβάνονται στη συλλογή, σε προσιτή γλώσσα ερμηνεύουν την αγιοπατερική αντίληψη της ελευθερίας και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, η οποία μπορεί και πρέπει να εφαρμοσθεί στη σύγχρονη ζωή των λαών, αυτοροσδιοριζόμενων ως χριστιανικών.

Σήμερα που οι χώρες της Βαλτικής υφίστανται στα πλαίσια των Ευρωπαϊκών ενταξιακών διαδικασιών οι λαοί της Λεττονίας, της Εσθονίας και της Λιθουανίας είναι σημαντικό να διαφυλάσσουν τους ηθικούς προσανατολισμούς της κοινωνικής ανάπτυξης. Και αυτό το αντιλαμβάνεται κανείς όταν οι Ευρωπαϊοι φιλελεύθεροι με την προώθηση των δικαιωμάτων των σεξουαλικών μειονοτήτων αμφισβητούν τους παραδοσιακούς θεσμούς όπως είναι ο γάμος και οι οικογένεια.

Ελπίζω ότι η Εσθονική έκδωση του βιβλίου του Προκαθημένου της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας θα προκαλέσει ενδιαφέρον και θα προωθήσει μια συζήτηση επί ενός ευρέως κύκλου ζητημάτων που σχετίζονται με τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Σημειωτέον ότι της εκδόσεως επιμελήθηκε το Τμήμα Εκδόσεων της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Εσθονίας του Πατριαρχείου Μόσχας σε συνεργασία με το Τμήμα Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας και τη συνδρομή των Φιλανθρωπικών Ιδρυμάτων Άγιοι Γρηγόριος ο Θεολόγος και ο Άγιος Γεώργιος ο Τροπαιοφόρος.