Στα πλαίσια της συνέντευξης τύπους, την οποία παραχώρησε στις 25 Νοεμβρίου του 2010 στα γραφεία του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας αναφέρθηκε στις επισκέψεις του Προκαθημένου της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στις ώρες του εξωτερικού. Στην προετοιμασία αυτών ενεργό μέρος πήρε και το σχετικό Τμήμα.

Ειδικά, φέτος πραγματοποιήθηκαν τρεις επισκέψεις του Αγιωτάτου Πατριάρχη Κυρίλλου στην Ουκρανία. Η πρώτη έγινε τον Φεβρουάριο 2010 για τη συμμετοχή στην ορκωμοσία του Προέδρου της Ουκρανίας κ. Β. Γιουσένκο, η δεύτερη στις 21-28 Ιουλίου 2010, στα πλαίσια της οποίας ο Πατριάρχης επισκέφθηκε Ιερές Μονές και επαρχίες της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, όπου τελούσε Θείες Λειτουργίες και πραγματοποιούσε συναντήσεις με ανώτατα στελέχη του κράτους, κρατικούς και κοινωνικούς παράγοντες. «Η επίσκεψη συντέλεσε στην εμπέδωση της ενότητας της Εκκλησίας. Ένα από τα σημαντικότερα θέματα των δημόσιων ομιλών του Αγιωτάτου Πατριάρχη καθώς και της έκκλησης, η οποία υιοθετήθηκε από την Ιερά Σύνοδο, ήταν εκείνο της επανόδου στους κόλπους της κανονικής Εκκλησίας όσων αποσχίσθηκαν. Η Πατριαρχική επίσκεψη καλύφθηκε από τα κορυφαία Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης του τόπου. Υποτίθεται ότι αυτές οι επισκέψεις του Προκαθημένου της Ρωσικής Εκκλησίας στην Ουκρανία θα γίνουν τακτικές και ο Αγιώτατος Πατριάρχης θα επισκέπτεται εκτός από το Κίεβο και τις Ιερές Μητροπόλεις της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας», ανέφερε ο Πρόεδρος του ΤΕΕΣ.

Η τρίτη επίσκεψη του Προκαθημένου της Ρωσικής Εκκλησίας έγινε προ ολίγων ημερών με αφορμή τα 75α γενέθλια του Μακαριωτάτου Μητροπολίτη Κιέβου και πάσης Ουκρανίας Βλαδιμήρου. Η επέτειος του κ. Βλαδιμήρου απέκτησε πανεθνικό χαρακτήρα, όπου συμμετείχαν εκπρόσωποι όλων των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών και ένας Προκαθήμενος ο Μακαριώτατος Μητροπολίτης Τσεχίας και Σλοβακίας Χριστοφόρος.

Όπως υπογράμμισε ο Σεβασιώτατος κ. Ιλαρίωνας οι επισκέψεις του Αγωτάτου Πατριάρχη στην Ουκρανία «συντελούν στη συσπείρωση των υγιών δυνάμεων στην ουκρανική κοινωνία, και την εμπέδωση της εσωτερικής ενότητας της Εκκλησίας. Επίσης ανοίγουν δρόμο για την υπέρβαση των θλιβερών αποτελεσμάτων του σχίσματος, το οποίο ως πολιτικό σχέδιο της δεκαετίας των 1990 έτυχε υποστήριξης των τότε κρατικών αρχών της Ουκρανίας εξαιτίας αυτής απέκτησε μεγάλες διαστάσεις. Όμως σήμερα υπάρχει σταθερή πεποίθηση στην ουκρανική κοινωνία ότι το σχίσμα πρέπει να ξεπεραστεί. Η «μόδα» για το σχίσμα έχει περάσει, οι άνθρωποι κουράστηκαν από τις διαιρέσεις και τα πολιτικά συνθήματα, επιδιώκουν τη συνοχή. Ο Αγιώτατος Πατριάρχης με τις επισκέψεις του στην Ουκρανία και τις ομιλίες ενώπιον ουκρανικού ακροατηρίου, ακόμα και μέσα από τα ΜΜΕ, συμβάλει στην στη συσπείρωση του ουκρανικού λαού και την επάνοδο στους κόλπους της κανονικής Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας του Πατριαρχείου Μόσχας με επικεφαλής τον Μακαριώτατο Μητροπολίτη Βλαδίμηρο εκείνων, όσοι αποσχίσθηκαν», είπε ο Ιεράρχης.

«Ο Αγώτατος Πατριάρχης Κύριλλος πάντα υπενθυμίζει την ενότητα των τριών Σλαβικών λαών, την ενότητα, η οποία είναι πνευματική, και όχι πολιτική, η οποία είναι πέρα των πολιτικών συνόρων ανάμεσα στις τρία αδελφικά κράτη: Λευκορωσία, Ρωσία και Ουκρανία. Αυτή η ενότητα έχει τις ρίζες της στο γεγονός με υπερχιλιετή ιστορία της βάπτισης από τον Άγιο Ισαπόστολο Πρίγκιπα Βλαδίμηρο του ενός ρωσικού λαού στα ύδατα του Δνίπερου. Γι΄αυτό ο Δνίπερος εκλαμβάνεται από όλη την Αγία Ρωσία ως η πνευματική της κολυμβήθρα και το Κίεβο αποκαλείται όχι τυχαία «Μήτηρ των ρωσικών πόλεων». Σήμερα ο όρος «Αγία Ρωσία», τον οποίο συχνά χρησιμοποιεί στις ομιλίες του ο Αγιώτατος Πατριάρχης Κύριλλος, υπενθυμίζει στους ανθρώπους όχι τα παλαιά τα χρόνια και τα γεγονότα του μακρινού παρελθόντος, αλλά εκείνή την πνευματική ενότητα, η οποία διαφυλάσσεται μέχρι σήμερα, και την οποία εμείς, ως πιστοί, πρέπει να στηρίζουμε με κάθε δύναμη», σημείωσε ο κ. Ιλαρίωνας.

Σύμφωνα με τον Μητροπολίτη Ιλαρίωνα, ο πολιτικός διχασμός εξαιτίας της κατάρρευσης της Σοβιετικής Ένωσης επηρέασε πολλές ανθρώπινες ζωές, και τώρα οι άνθρωποι έχουν ανάγκη από την πνευματική παρηγοριά και στήριξη. «Η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία  είναι εκείνη, η οποία στο πνευματικό επίπεδο ενώνει τρεις σλαβικούς λαούς καθώς και λαούς των άλλων κρατώ, τα οποία ήταν μέρη της κάποτε Ρωσικής αυτοκρατορίας ή Σοβιετικής Ένωσης. Αυτή σήμερα αποτελεί συνδετικό κρίκο ανάμεσα σε αυτούς τους λαούς», τόνισε ο Ιεράρχης. Ο Αγιώτατος Πατριάρχης φροντίζει άοκνα να υπενθυμίζει στους ανθρώπους την πνευματική μας ενότητα και να υπενθυμίζει στην πολιτική ηγεσία αυτών των χωρών την ανάγκη να λαμβάνεται υπόψη και το θέλημα του λαού με τη διατήρηση της εσωτερικής κυριαρχίας, ώστε να διαφυλάσσεται εκείνος ο πνευματικός και πολιτιστικός χώρος, το οποίο αποκαλούμε Αγία Ρωσία», έκλεισε ο Μητροπολίτης Ιλαρίωνας.

Επίσης ο Πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιαλρίωνας ενημέρωσε για την επίσκεψη του Προκαθημένου της Ρωσικής Εκκλησίας στο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας την άνοιξη του 2010, κατά την οποία ο Αγιώτατος Πατριάρχης επισκέφθηκε την Αλεξάνδρεια και το Κάιρο, την αδελφική επικοινωνία με τον Μακαριώτατο Πατριάρχη Αλεξανδρέιας Θεόδωρο. Ο Αγιώτατος Πατριάρχης Κύριλλος επισκέφθηκε και την Ιερά Μονή Αγίου Γεωργίου στο Παλαιό Κάιρο, την επίσημη κατοικία των Αλεξανδρινών Προκαθημένων, και προσέφερε στη Μονή ένα σετ από καμπάνες.

Αναφερόμενος στους λόγους αναβολής της επίσκεψης του Αγιωτάτου Πατριάρχη στο παλαίφατο Πατριαρχείο Αντιοχείας ο Μητροπολίτης Ιλαρίωνας επικαλέστηκε διάφορες υποχρεώσεις του Πατριάρχη εκείνες της ημέρες, εξαιτίας των οποίων θα επισκεπτόταν μόνο τη Συρία και δεν προλάβαινε να επισκεφθεί το Λίβανο. Για να αποφευχθεί η διάσπαση της επίσκεψης στα δυο, αποφασίστηκε η αναβολή της.

Ερωτηθείς σχετικά με την ενδεχόμενη επίσκεψη του Πατριάρχη Κυρίλλου στην Ουγγαρία ο Μητροπολίτης Ιλαρίωνας ενημέρωσε για την αποδοχή της σχετικής πρόσκληση από τον Πατριάρχη. Αλλά αυτή τη στιγμή δυσκολεύθηκε να αναφέρει τη συγκεκριμένη ημερομηνία. Ο Ιεράρχη υπενθύμισε τις επισκέψεις του Πατριάρχη στην Ουγγαρία από τη θέση του Προέδρου του ΤΕΕΣ και μαζί με τον μακαριστό Πατριάρχη Αλέξιο. Προσωπικά ο κ. Ιλαρίωνα, ο οποίος για ένα χρονικό διάστημα  ήταν Επίσκοπος Αυστρίας και Ουγγαρίας, θα χαρεί εάν ο Πατριάρχης Κύριλλος θα επισκεφθεί την Ουγγαρία στα επόμενα χρόνια.