Παραμονές του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου (κατά το παλαιό ημερολόγιο), στις 6 Απριλίου 2010, ο Πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του ΠΑτριαρχέιου Μόσχας Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίων χοροστάτησε κατά την αγρυπνία στον Ιερό Ναό της Παναγίας «Πάντων θλιβομένων η χαρά» της Μόσχας.

Στα πλαίσια της ακολουθίας ο Σεβασμιώτατος κ. Ιλαρίων κήρυξε τον θείο λόγο:

«Χριστός ανέστη!

Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, όλου εσάς συγχαίρω με τη μεγάλη εορτή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Φέτος εορτάζουμε το πιο πρώιμο Πάσχα και για αυτό το λόγο ο Ευαγγελισμός που πέφτει συνήθως στην περίοδο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής έπεσε στην Εβδομάδα Διακαινησίμου. Σήμερα δοξάσαμε ταυτόχρονα και τον Αναστημένο Σωτήρα και την Παναγία μας, χάρη στη συγκατάθεση της οποίας, θεού βουλήμασι, έγινε πραγματικότητα το Μέγα Μυστήριο της Θείας Ενσάρκωσης.

Ταυτόχρονα σαν να θεωρούμε και την αρχή και το τέλος της ευαγγελικής ιστορίας. Στην αρχή ο Άγγελός Κυρίου κατέβηκε από τον ουρανό για να αναγγείλει στην Παναγία Παρθένο το γεγονός της γεννήσεως του Υιού από Αυτή χωρίς μάλιστα τη συμμετοχή του άνδρα: Πνεῦμα ἅγιον ἐπελεύσεται ἐπὶ σέ καὶ δύναμις ὑψίστου ἐπισκιάσει σοι· διὸ καὶ τὸ γεννώμενον ἅγιον κληθήσεται υἱὸς Θεοῦ (Λκ. 1. 35). Και η Υπεραγία Θεοτόκος, η Οποία πέρασε στο Ναό όλη την παιδική εφηβική της ηλικία και δε γνώριζε καμία άλλη ζωή εκτός από τη ζωή του πνεύματος και της προσευχής, με ταπείνωση δέχθηκε το θέλημα του Θεού χωρίς να έχει ιδέα τι θα εσημαίνε αυτό για Αυτήν προσωπικά και τι ταλαιπωρίες θα επρόκειτο να υπομείνει. Η Παναγία δέχθηκε αυτά με ταπείνωση, όπως άρμοζε σε γνήσια δούλη του Θεού: Ἰδοὺ ἡ δούλη Κυρίου· γένοιτό μοι κατὰ τὸ ῥῆμά σου (Λκ. 1. 38). Από τη στιγμή εκείνη, όταν οι ουράνιες δυνάμεις ενώθηκαν με την επίγεια ανθρωπότητα, όταν ο άνω κόσμος συναντήθηκε με τον επίγειο κόσμο και όταν ο Άγγελος Κυρίου απευθύνθηκε στην παίδα, από΄κει αρχίζει η ιστορία της Θείας οικονομίας της σωτηρίας μας.

Ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, ο οποίος γεννήθηκε εκ της Παναγίας Θεοτόκου, έπρεπε να ζήσει μια ανθρώπινη ζωή και μάλιστα σύμφωνα με τα κοινά μέτρα σύντομη. Αυτή η ζωή αφιερώθηκε εξ ολοκλήρου στη διακονία των ανθρώπων και ήταν γεμάτη από ταλαιπωρίες και συμφορές καταλήγοντας στη συνέχεια με το μαρτυρικό θάνατο, διότι ο Σωτήρας ήρε πάνω του τις αμαρτίες ολόκληρης της ανθρωπότητας, έπαθε, σταυρώθηκε και δοκίμασε τον πικρό θάνατο. Η Παναγία συμμετείχε στον αγώνα Του με το ότι Τον ακολουθούσε σιωπηρά μέχρι το τέλος, ήταν πλησίον του Σταυρού Του και μετά τον θάνατο και την Ανάστασή Του έγινε Μητέρα ολόκληρης της Εκκλησίας και ολόκληρης της ανθρωπότητας.

Για το λόγο αυτό, παρόλο που αυτές οι δυο εορτές που συνέπεσαν αυτή την ημέρα, όπως φαίνεται διαφέρουν πάρα πολύ μεταξύ τους, ωστόσο με πολύ φυσικό τρόπο ενώνονται μεταξύ τους: η Παναγία ως αρχή της σωτηρίας μας και ο Ίδιος ο Κύριος συνδοξάζονται σήμερα από την Εκκλησία. Με τον παρόμοιο τρόπο συνδοξάζονται κάθε ακολουθία, διότι παρακολουθούμε πως οι προσευχές προς τον Κύριο εναλλάσσονται με τις προσευχές προς την Θεοτόκο.

Αυτή την εορταστική ημέρα, να δοξάσουμε την Μητέρα του Κυρίου ημών, την Ουράνια Μητέρα του καθενός, την Μητέρα της Εκκλησίας, δεόμενοι όπως μας οδηγήσει στην οδό της σωτηρίας, καλύπτοντας από κάθε κακό ως Ουράνια μας Προστάτρια, Βοηθός και Μεσίτρια.

Να παρακαλούμε την Παναγία Θεοτόκο να μας βοηθήσει να απολαύσουμε την πασχαλινή χαρά αυτές τις ιδιαίτερες ημέρες για την Εκκλησία και για όλους μας, ώστε να μπορέσουμε να μεταφέρουμε αυτή τη χαρά μέσα από τη ζωή μας και να αναδειχθούμε ικανοί να τη μεταβιβάσουμε στους οικείους μας, στους συγγενείς, στους συνεργάτες και σε όσους συναντάμε κατά την πορεία της επίγειας ζωής μας. Να είμαστε καλοί κήρυκες για αυτούς που στέλνει προς εμάς ο Κύριος. Να είμαστε σαν τους αγγέλους, κηρύττοντάς τους την καλή είδηση για τη σωτηρία, διότι με αυτό το σκοπό ο Κύριος μας έφερε τον καθένα στην Αγία Του Εκκλησία».