Αγαπητοί εν Κύριω αρχιποιμένες, αξιότιμοι πρεσβύτεροι και διάκονοι, οσιώτατοι μοναχοί και μοναχές, αγαπητοί αδελφοί και αδελφές!

Την φωτεινή ημέρα των Χριστουγέννων, σας συγχαίρω θερμά γι αυτή τη μεγάλη γιορτή.

Πέραν των δύο χιλιάδων ετών, οι Χριστιανοί σε όλο τον κόσμο με χαρά και ελπίδα στρέφουν το νοητό βλέμμα τους προς το γεγονός που έγινε σημείο στροφής στην ιστορία της ανθρωπότητας.

Η σύγχρονη χρονολογία αρχίζει από τα Χριστούγεννα και όντας μια χρονολογία της χριστιανικής εποχής, από μόνη της αποδεικνύει την εξαιρετική σημασία του ερχομού του Σωτήρα Χριστού.

Η εικόνα του κόσμου, ο οποίος κάποτε αποστάτησε από το Δημιουργό του, και ένιωσε τη θλίψη και τη θεοεγκατάλειψη, ήταν το σπήλαιο της Βηθλεέμ, όπου από το κρύο της χειμωνιάτικης νύχτας φυλάγονταν ζώα.

Όμως, η φωτερή νύχτα των Χριστουγέννων πλημμύρισε από λάμψη όχι μόνο τη σπηλιά, η οποία έδωσε καταφύγιο στην Παναγία, αλλά όλη την δημιουργία, διότι μέσω της Γέννησης του Υιού του Θεού, κάθε άνθρωπος που έρχεται στον κόσμο, φωτίζεται από το Φως της αλήθειας, όπως αποδεικνύεται από τον Ευαγγελιστή Ιωάννη (Ιω 1, 9).

Κάποιος μπορεί να ρωτήσει: τι σημαίνει το Φως της αλήθειας; Η απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι στην ίδια Ευαγγελική περικοπή κατά Ιωάννην. Το Φως της αλήθειας είναι ο ίδιος ο Κύριος,o Θείος Λόγος, ο οποίος «σάρξ εγένετο και εσκήνωσεν εν ημίν πλήρης χάριτος και αλήθειας»(Ιω. 1, 14).

Μέσω της Γέννησης του Σωτήρα oι άνθρωποι βρήκαν τη δυνατότητα να έχουν τη χάρη και την αλήθεια (Ιω. 1, 17). Η χάρη είναι η Θεία δύναμη, που δωρίζεται από το Θεό στον άνθρωπο για τη σωτηρία. Ακριβώς μ’αυτή τη δύναμη οι άνθρωποι νικούν την αμαρτία. Χωρίς τη χάρη δεν νικιέται το κακό, και ως εκ τούτου δεν νικιούνται όλα αυτά που θλίβουν τη ζωή μας.

Η Αλήθεια είναι η θεμελιώδης αξία της ζωής. Εάν στη βάση της ζωής είναι η αναλήθεια, η πλάνη, τότε η ζωή δεν θα πραγματοποιηθεί. Φυσικά,εξωτερικά η ζωή του πλανημένου ανθρώπου μπορεί να φανεί αρκετά ευνοϊκή. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η πλάνη είναι αβλαβής: αργά ή γρήγορα θα παρουσιάσει τoν εαυτό της, συμπεριλαμβανομένης και της τραγωδίας της ανθρώπινηs μοίρας.

Το φως της αλήθειας είναι το θείο φως, είναι η θεία αλήθεια. Είναι αμετάβλητη και αιώνια, και δεν εξαρτάται από το γεγονός αν την δέχομαστε ή όχι.Η πρόσληψη από τον άνθρωπο της θείας αλήθειας καθορίζει, κατά πρώτο λόγο, τη φύση των σχέσεών του με τους άλλους ανθρώπους.

Η ικανότητα, σύμφωνα με τα λόγια του Αποστόλου,να βαστάζουμε «τα βάρη αλλήλων» (Γαλ. 6, 2), δηλαδή, να εκδηλώσουμε την αλληλεγγύη προς τον πλησίον, συμμετέχοντας στη χαρά και στη θλίψη του άλλου ανθρώπου. «Εν τούτω γνώσονται πάντες ότι εμοί μαθηταί εστε, εάν αγάπην έχητε εν αλλήλοις» (Ιω. 13, 35), – λέει ο Κύριος.

Όμως, αυτές οι αιώνιες θείες αλήθειες, οι οποίες και μόνο μπορούν να μεταμορφώσουν τη ζωή μας,σήμερα παύουν να είναι ιδανικές. Επίμονα αποσύρονται από τη συνείδηση του σύγχρονου ανθρώπου με την προπαγάνδα της ηθικής ανευθυνότητας, τον εγωισμό,τον καταναλωτισμό, την άρνηση της αμαρτίας ως τοy βασικoύ πρoβλήματος της ανθρώπινης ύπαρξης.

Ακριβώς με την αντικατάσταση των αληθινών αξιών από τις ψευδείς αξίες, κυρίως εξηγείται και η αυξανόμενη σημασία του λεγόμενου «ανθρωπίνου παράγοντα» στα τραγικά γεγονότα, τα οποία αφαιρούν εκατοντάδες ζωές. Με αυτό εξηγούνται,επίσης, και οι κρίσεις που στην κλίμακα όλου του πλανήτη τινάζουν την οικονομία, την πολιτική, το περιβάλλον, την οικογενειακή ζωή, τις σχέσεις των γενεών, και πολλά άλλα.

Η σημασία του εορτασμού των Χριστουγέννων συνίσταται στο ότι πλησιάζει σε μας τον Σωτήρα, βοηθά πιο καθαρά να δούμε το πρόσωπό Του, να συνειδοτοποιήσουμε το Ευαγγέλιό Του. Ο Κύριος, ξανά και ξανά, μυστηριωδώς γεννιέται για μας στα βάθη της ψυχής μας, «ίνα ζωήν έχωσι και περισσόν έχωσιν»(Ιω. 10,10).

To γεγονός της νύχτας της Βηθλεέμ εισέρχεται στη σύγχρονη ζωή, μας βοηθάει να την δούμε από μια διαφορετική, μερικές φορές ασυνήθιστη και απρόβλεπτη, πλευρά. Αυτό που φαινόταν σημαντικότατο και τεράστιο, ξαφνικά παρουσιάζεται ασήμαντο και περαστικό, δίνοντας θέση στη μεγαλοπρέπεια και ομορφιά της αιώνιας θείας αλήθειας.

Και με ιδιαίτερη δύναμη σήμερα ακούγονται τα λόγια του Σωτήρος: «Εγώ μεθ’υμών ειμι πάσας τας ημέρας έως της συντελείας του αιώνος»(Ματθ. 28, 20). Αυτά τα λόγια δίνουν την ελπίδα, που βασίζεται στην πεποίθηση ότι όποιοι πειρασμοί και να συμβαίνoυν σ’ αυτή τη ζωή, ο Θεός δεν θα αφήσει την κληρονομιά Του.

Ο περασμένος χρόνος, στη ζωή της Εκκλησίας μας, σημαδεύτηκε από πολλά σημαντικά γεγονότα. Η Τοπική Σύνοδος που πραγματοποιήθηκε στη Μόσχα, στον καθεδρικό ναό του Σωτήρος Χριστού, εξέλεξε μετά το θάνατο του Αγιοτάτου Πατριάρχου Αλεξίου Β’ τον διάδoχό του.

Δυναμωμένος από την προσευχή και την υποστήριξη του επισκοπίου, των κληρικών και του πολυάριθμου ποιμνίου, με την ελπίδα στο θέλημα του Θεού, ανέλαβα εγώ τον κλήρο της πατριαρχικής διακονίας. Τελώντας τις ακολουθίες στη Μόσχα, σε μερικές ρωσικές επαρχίες, καθώς και στην Ουκρανία, στη Λευκορωσία και στο Αζερμπαϊτζάν, είχα τη χαρά να προσεύχομαι με τον ευλαβή ορθόδοξο λαό μας, με νέους και ηλικιωμένους, με άτομα της μέσης ηλικίας και με παιδιά.

Παντού έβλεπα τα λαμπερά πρόσωπα των ανθρώπων, την ειλικρινή έκφραση της βαθιάς πίστης.

Αυτό ήταν για μένα ισχυρότατη πνευματική εμπειρία και ορατό μήνυμα της ενότητας της Αγίας Ρωσίας, η οποία με τη δύναμη της πίστης του πολυεθνικού λαού της, υπερβαίνει κοινωνικά, κτητορικά, ηλικιακά, εθνοτικά και άλλα όρια, διατηρώντας, στη σημερινή πολιτική πραγματικότητα, την πνευματική ενότητά της.

Αυτή η ενότητα στερεώνεται από την ενιαία Εκκλησία στην οποία με τη θεία χάρη ξεπερνιούνται όλα τα προσωρινά και παροδικά. Εδώ, απέναντι στο βλέμμα του ανθρώπου, παριστάνεται το αληθινό μεγαλείο των αιώνιων αξιών.

Ακριβώς γι αυτό η θεία αλήθεια πρέπει να είναι το κύριο σημείο προσανατολισμού για κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα, για την ανάπτυξη και την πρόοδο.

Είναι ευχάριστο να βλέπουμε ότι οι πιο πολλοί από τους συγχρόνους μας έχουν αρχίσει να συνειδητοποιούν τις πνευματικές ρίζες τους, να εκτιμούν την θρησκευτική και την πολιτιστική τους παράδοση. Και σήμερα τον εορτασμό των Χριστουγέννων μοιράζονται όχι μόνο οι πιστοί, οι οποίοι έχουν καθιερωθεί πλέον στην Ορθοδοξία, αλλά και εκείνοι που είναι στην πορεία της ανακάλυψης της πίστης, και ίσως για πρώτη φορά διαβαίνουν το κατώφλι του ναού, ανταποκρινόμενοι με την καρδιά τους στην κλήση του Ευαγγελίου.

Θεοφιλέστατοι Αρχιερείς, σεβαστοί πατέρες, αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, σας εύχομαι την άφθονη ευλογία από το Γεννημένο στη Βηθλεέμ Χριστό ως Θείον Βρέφος, ώστε, με τη χάρη του Θεού, να αυξηθεί η χαρά σας, θεραπευτούν ασθένειες και παρηγορηθούν θλίψεις.

Ας είναι το φως του άστρου της Βηθλεέμ κατευθυντήριο για τον καθένα από μας, και ας ευλογήσει ο Κύριος τα έργα στο πεδίο της ευσταθείας της εκκλησιαστικής ζωής, των κρατών στα οποία ζούμε και των κοινωνιών μας, και για να χαρίσει σε όλους μας την επίμονη παρουσία στην Ευαγγελική Αλήθεια.

+ ΚΥΡΙΛΛΟΣ, ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΜΟΣΧΑΣ ΚΑΙ ΠΑΣΩΝ ΤΩΝ ΡΩΣΙΩΝ

Χριστούγεννα 2009/2010

Μόσχα